نویسنده: مهدی سلامی  |   ۵ اردیبهشت ۱۴۰۰

چین در نظامِ بین الملل امروز به یک قدرتِ اجتناب ناپذیر (Indispensable)  تبدیل شده و حرکتِ آرام، بی سر و صدا و تدریجی قدرت یابی آن، جایگاه مطمئنی را برای این کشور تضمین کرده است. همچنین این کشور به عنوان مدعی هژمونی باید بتواند محیط مجاور و نزدیک خود را رام کند و در این مورد تجربه قدرت های جهانی از دوره باستان تا کنون و به ویژه از سده پانزدهم به بعد نشان می دهد که این موضوع بسیار حیاتی است و یکی از عوامل هژمونی آمریکا از سده بیستم تا به امروز، محیط ژئوپلیتیک مساعد هژمونی بوده است.ظامِ بین الملل امروز به یک قدرتِ اجتناب ناپذیر(Indispensable)  تبدیل شده و حرکتِ آرام، بی سر و صدا و تدریجی قدرت یابی آن، جایگاه مطمئنی را برای این کشور تضمین کرده است. همچنین این کشور به عنوان مدعی هژمونی باید بتواند محیط مجاور و نزدیک خود را رام کند و در این مورد تجربه قدرت های جهانی از دوره باستان تا کنون و به ویژه از سده پانزدهم به بعد نشان می دهد که این موضوع بسیار حیاتی است و یکی از عوامل هژمونی آمریکا از سده بیستم تا به امروز، محیط ژئوپلیتیک مساعد هژمونی بوده است.

نویسنده: الهام پیشداد (مدیر گروه مطالعات تغییر اقلیم در خاورمیانه)  |   ۴ اردیبهشت ۱۴۰۰

22 و ۲۳ آوریل 2021 مصادف با دوم و سوم اردیبهشت 1400، پنجاه ‌و‌یکمین سال‌روز جهانی زمین پاک در واشنگتن، به میزبانی جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا برگزار می‌شود. در این اجلاس از 40 رهبر سیاسی جهان از جمله روسای‌جمهور دو کشور بزرگ و رقیب آمریکا یعنی چین و روسیه دعوت به‌عمل آمده و کاخ سفید نیز امیدوار است که در این جریان با بزرگترین تولیدکننده‌های گازهای گلخانه‌ای در جهان به توافق برسد. گروه‌های زیست محیطی و ذی‌نفعانی چون «شورای دفاع از منابع طبیعی» و 300 تن از مدیران رده‌بالای اجرایی دولت در این کشور نیز از رئیس‌جمهور ایالات متحده خواستار تعیین و اجرایی کردن هدف کاهش حداقل 50 درصدی انتشار گازهای گلخانه‌ای تا سال 2030 می باشند. در واقع این امر تعهد قبلی واشنگتن در دوره اوباما با هدف كاهش 28 درصدیِ انتشار گازهای گلخانه‌ای تا سال 2025 را دو برابر می‌کند.

نویسنده: مهدی سلامی  |   ۴ اردیبهشت ۱۴۰۰

پس از وقوع انقلاب های عربی که در دسامبر سال 2010 به وقوع پیوست در روابط کشورها و دولت های منطقه نوعی دگرگونی به وجود آمد، به طوری که با برهم خوردن نظم حاکم بر روابط کشورهای خاورمیانه نوعی خصومت و تنش حاصل از آنارشی منطقه ای بین برخی کشورها و از طرف دیگر نوعی نزدیکی و همکاری بین بعضی کشورهای دیگر در سطح دو جانبه و سطح منطقه، حاصل شد.یکی از جاهایی که به نظر می رسد می توان در آن شاهد تغییر رویکرد در روابط کشورهای منطقه خاورمیانه با یکدیگر پس از وقوع انقلاب های عربی بود ،مسئله روابط بین کشورهای عربستان سعودی و اسرائیل می باشد.نقلاب های عربی که در دسامبر سال 2010 به وقوع پیوست در روابط کشورها و دولت های منطقه نوعی دگرگونی به وجود آمد، به طوری که با برهم خوردن نظم حاکم بر روابط کشورهای خاورمیانه نوعی خصومت و تنش حاصل از آنارشی منطقه ای بین برخی کشورها و از طرف دیگر نوعی نزدیکی و همکاری بین بعضی کشورهای دیگر در سطح دو جانبه و سطح منطقه، حاصل شد.یکی از جاهایی که به نظر می رسد می توان در آن شاهد تغییر رویکرد در روابط کشورهای منطقه خاورمیانه با یکدیگر پس از وقوع انقلاب های عربی بود ،مسئله روابط بین کشورهای عربستان سعودی و اسرائیل می باشد.

نویسنده: محمد حسین امیدی  |   ۴ اردیبهشت ۱۴۰۰

«گروه جامعه و سیاست لبنان» بیست و دوم اسفند سال ۱۳۹۹ در نشستی مجازی، به واکاوی طرح تشکیل اجلاس بین المللی برای لبنان پرداخت. در این نشست، دکتر «طلال عتریسی» تحلیلگر ارشد سیاسی و استاد دانشگاه ملی لبنان در گفت و گو با «محمد حسین امیدی» پژوهشگر گروه جامعه و سیاست لبنان، به بهانه تکرار پیشنهاد جنجالی کاردینال «بشاره الراعی» رهبران مسیحیان مارونی لبنان، مبنی بر «بین المللی شدن» این کشور و «بی طرفی» در سیاست خارجی، پیرامون آخرین وضعیت این کشور کوچک اما مهم غرب آسیا به بحث و بررسی نشستند.

نویسنده: کامران کرمی  |   ۴ اردیبهشت ۱۴۰۰

اولین تماس رسمی میان مقامات امنیتی ایران و عربستان سعودی پس از یک دوره قطع روابط، در بغداد و بر سر مسائل منطقه ای از جمله بحران یمن برقرار شده است. چند رسانه خبر این دیدار مهم را پس از گذشت 9 روز از وقوع آن خبر داده و نوشته اند دور اول مذاکرات مستقیم روز 9 آپریل-20 فروردین با میانجیگری نخست وزیر عراق در منطقه سبز بغداد برگزار شده و قرار است دور دوم این گفت وگوها هفته آینده برگزار شود.

نویسنده: حمید رضا اکبرپور  |   ۱ اردیبهشت ۱۴۰۰

طی سال‌های اخیر و به ویژه بعد از افزایش قیمت نفت و درآمد سرشارتر از نفت، دولت‌های عربی به سمت سرمایه‌گذاری‌های کلان در حوزه‌های مختلف در مغرب زمین حرکت کردند. در زمینه فرهنگی نیز شاهد سرمایه‌گذاری‌های عظیمی از سوی این کشورها بوده‌‌ایم که به طور اخص در حوزه ورزش، سینما و بازی‌های رایانه‌ای نمود داشته است. در زمینه ورزشی با ورود سرمایه‌های اعراب، باشگاه‌های مطرح اروپایی به تملک شیوخ حاشیه خلیج فارس در آمدند. هم اکنون بیش از ۱۲ تیم در چهار لیگ اروپایی تحت مالکیت اعراب حوزه خلیج فارس قرار دارد.ل‌های اخیر و به ویژه بعد از افزایش قیمت نفت و درآمد سرشارتر از نفت، دولت‌های عربی به سمت سرمایه‌گذاری‌های کلان در حوزه‌های مختلف در مغرب زمین حرکت کردند. در زمینه فرهنگی نیز شاهد سرمایه‌گذاری‌های عظیمی از سوی این کشورها بوده‌‌ایم که به طور اخص در حوزه ورزش، سینما و بازی‌های رایانه‌ای نمود داشته است. در زمینه ورزشی با ورود سرمایه‌های اعراب، باشگاه‌های مطرح اروپایی به تملک شیوخ حاشیه خلیج فارس در آمدند. هم اکنون بیش از ۱۲ تیم در چهار لیگ اروپایی تحت مالکیت اعراب حوزه خلیج فارس قرار دارد.

نویسنده: سید محسن (ميلاد) مصطفوی (مدیر گروه) عبدالعزیز مولودی هیراد مخیری (دبیر گروه)  |   ۱ اردیبهشت ۱۴۰۰

"وقتی از ناسیونالیسم در عصر مدرن صحبت به میان می‌آید،منظور یک اندیشه و عمل است که به دنبال ایجاد یا تقویت«احساس ملی» در بین مردم است ، ناسیونالیسم به گونه ای در تمام نقاط ایدئولوژی سیاسی از چپ تا راست میانه یافت می‌شود و این نشان از آن دارد که ناسیونایسم چیزی عام‌تر و مبهم‌تر از یک ایدئولوژی خاص است"

نویسنده: محمد ریگی درخشان  |   ۱ اردیبهشت ۱۴۰۰

انقلاب سال 1979 ایران به رهبری آیت ‌الله سید روح‌الله خمینی (ره)، از دیدگاه اسلامگرایان مهم ‌ترین رویداد قرن بیستم محسوب می‌شود. وقوع این انقلاب نه تنها سیاست جهانی، بلکه جهان اسلام را نیز دچار تحول کرد. گروه‌های اسلامگرای ترکیه نیز در سال‌های 1960-1980 نیز تحت تاثیر جریان انقلاب در کشور همسایه (ایران) قرار گرفتند. در این یادداشت می‌کوشیم با توجه به حافظه تاریخی، خوانش جدیدی از موقعیت و چگونگی تاثیر انقلاب ایران بر گروه‌های اسلامی در محدوده زمانی مذکور بپردازیم.

نویسنده: حسن سلامی  |   ۲۹ فروردین ۱۴۰۰

در لبنان مساله یا مشکل فرهنگی و اجتماعی بزرگی وجود دارد که می توان آن را " نابرابری منزلت " نامید. برای نمونه ، جوانانی وجود دارند که تحصیلات عالیه دارند و دانش آموخته ی دانشگاه های مهم داخلی و خارجی هستند اما اغلب بیکارند. در دیدار آذرماه 1398 خورشیدی با «زیاد حرفوش» مدیرعامل خبرگزاری ملی لبنان در ساختمان وزارت اطلاع رسانی در خیابان الحمراء در غرب بیروت، او با تاکید بر تازه ترین آمار گفت که 35 درصد دانش آموختگان این کشور، بیکارند.

نویسنده: مسعود رضائی  |   ۲۳ فروردین ۱۴۰۰

جمهوری اسلامی ایران، پیشرفت چشمگیر چین را معادل افول نسبی سلطة جهانی آمریکا می‌داند. این نگاه در راستای تفکری است که تهران مایل است آن را توزیع جهانیِ درست قدرت، یعنی ساختار چندقطبیِ جهانی در نظر بگیرد. به‌همین جهت ظرف سه دهۀ اخیر، تهران همواره در پی شکل‌دهی به ترتیبات همکاری راهبردی با چین و نیز در تلاش برای دستیابی به سازوکارهایی با مضامین ائتلاف و اتحاد نظامی بوده است. این تمایل و چشم‌انداز از زمان تصویب سند همکاری 25 ساله با چین در هیأت دولت و متعاقباً امضای آن در اوایل فروردین 1400، نزد برخی مسئولان ایرانی جدی‌تر شده است. اما به نظر نمی‌رسد منطق ورود به مشارکت راهبردی چین با ایران (به‌رغم وجود برخی دغدغه‌های مشترک) با سطح و محدوده‌ای که تهران برای آن تعیین و روی آن مانور می‌دهد همخوانی داشته باشد و سطوح عالی ائتلاف و اتحاد را پوشش دهد.