عراق در دوراهی تردید و امید به اصلاحات در آینده

۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۰

به دنبال سرنگونی رژیم صدام در سال 2003 مردم عراق امیدوار شدند که بعد از حدود 35 سال استبداد و دیکتاتوری تغییرات اساسی در زندگی آنها پدیدار شود اما در سالهای بعد این آمال و آرزوها به سرانجام مطلوب خود نرسید و مشکلات عدیده دیگری نیز گریبانگیر مردم این کشور شد. ساختار سیاسی عراق بعد از 2003 با بی ثباتی های متعددی مواجه شد از جمله : تنش های قومی و فرقه ای ، مداخلات خارجی، چالش های امنیتی ایجاد شده توسط گروه های تروریستی-تکفیری، شبه نظامیان،بقایای رژیم بعث و ...، علاوه بر اینها، سیستم سیاسی این کشور در هر دولت ضعیف تر و قادر به اصلاحات ساختاری نبود

گروه مطالعاتی خلیج فارس و کشورهای همجوار برگزار کرد؛

نشست «توافق ابراهیم؛ تأثیر بر نظم امنیتی خلیج فارس» با سخنرانی پروفسور «نادر انتصار» استاد دانشگاه آلاباما امریکا

نویسنده: جواد حیران نيا (مدیر گروه)  |   ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۰

چهارمین نشست گروه مطالعاتی خلیج فارس و کشورهای همجوار با سخنرانی پروفسور «نادر انتصار» رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلاباما آمریکا با حضور دکتر قدیر نصری، رییس پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه، پروفسور محمود منشی پوری استاد دانشگاه کالیفرنیا برکلی و جمعی از میهمانان، پژوهشگران و اعضای گروه و با مدیریت دکتر جواد حیران نیا، مدیر گروه مطالعات خلیج فارس برگزار شد.

تداوم بحران امنیتی؛ تثبیت قدرت نتانیاهو

نویسنده: حمید رضا اکبرپور  |   ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۰

در حالی که رژیم اسراییل دچار هرج و مرجی بی‌سابقه‌ای در فضای سیاست داخلی خود است و ائتلاف‌های نیم‌بندی شکل می‌گیرد و فرو می‌ریزد، حملات راکتی غزه به اسرائیل و واکنش شدید دولت نتانیاهو به این راکت‌پراکنی‌ها، هر چند که تناسب مدنظر در قواعد حقوق جنگ را مدنظر قرار نداده است اما تاثیر دیگری دارد که بعید نیست در آینده نزدیک اتفاق بیفتد و آن تغییر سپهر سیاست داخلی اسرائیل است.

گزارش نشست مجازی گروه نفت، گاز و انرژی ­های نو

نویسنده: گلاره رستگارنیا (دبیر گروه)  |   ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۰

گزارش نشست مجازی گروه نفت، گاز و انرژی ­­های نو با عنوان " اهمیت توسعه همکاری ایران و چین در حوزه انرژی با تأکید بر جایگاه چین در صحنه اقتصاد و انرژی جهان "

پیامدهای خروج نظامی آمریکا؛ افزایش تنش در افغانستان

نویسنده: ویدا یاقوتی (دبیر گروه افپاک)  |   ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۰

حدود بیست سال از آغاز عملیات آزادی پایدار و همچنین آغاز جنگ بین ایالات متحده و متحدان آن و طالبان می­ گذرد. این بیست سال برای آمریکایی­ها، یکی از طولانی­ترین جنگ­ها در تاریخ کشورشان است. اما هنگامی که نیروهای آمریکایی در سال ۲۰۰۱ بمباران افغانستان را آغاز کردند، بیش از بیست سال قبل از آن جنگ داخلی، مداخله خارجی و استبداد باعث شده بود که مردم آن کشور در بحران و رنجی فزاینده زندگی کنند. بحران کنونی افغانستان تا حدود زیادی محصول تاریخ آشفته و موقعیت جغرافیایی متلاطم آن است. این عوامل در کنار هم باعث ایجاد کشوری ضعیف شده است که بسیاری از نیروهای خارجی تا حد زیادی همیشه در امور آن دخالت کرده­اند و اکنون دهه­ ها است که از ایجاد ثبات و برقراری صلح و امنیت عاجز است. در این میان طالبان که برآمده از یک جریان افراطی و تا حد زیادی دست ­پرورده همسایه استراتژیک افغانستان یعنی پاکستان است که از شورش کنونی در این کشور همواره پشتیبانی می­ کنند.

گزارش ویژه (مبانی، زمینه ها و پیامدهای تحریم های اقتصادی)

نویسنده: حامد عظیمی حمید رضا اکبرپور ویدا یاقوتی (دبیر گروه افپاک) سجاد شیرمحمدی (دبیر گروه) ابوالفضل آنائی مریم خالقی نژاد  |   ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۰

اقتصاد سیاسی تحریم به مثابه ابزار کنترل کننده ساختاری در روابط بین الدول نزد قدرت های مرکزی نظام جهانی، پدیده ای است که در عصر انبساط اقتصاد جهانی سرمایه داری به منصه ظهور رسید. به دیگر سخن یکی دیگر از پیامدهای آشکار مدرنیته در مقیاس بین المللی پیدایش ساز و کار های تحریم کننده از سوی قدرت های بزرگ بوده است.

دو استدلال درباره جدایی نظریه و عمل در حوزه سیاست

نویسنده: عارف عبادی  |   ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۰

در متن پیش رو دو استدلال به شکل کلی درباره جدایی حوزه نظریه و عمل در عرضه سیاست را ارائه می‌کنم. استدلال نخست بحثی است معرفت‌شناختی درباب جدایی نسبی نظریه و عمل در عرصه سیاست. استدلال دوم اما بیان یافته‌های علوم‌شناختی است مبنی بر تاثیر منفی «کنش‌گری سیاسی» (Political Activism) بر قوه داوری نظریه‌پردازان سیاسی. از آنجایی که هدف محوری نشست، بررسی دیدگاه‌های متفاوت درباره «کاربست اندیشه سیاسی در عمل» بود، تلاش کردم تا استدلال‌های فوق را در موجزترین شکل ممکن بیان کنم تا فضای بیشتری برای گفتگو فراهم شود.

حمله به شمال غرب: اهمیت و چرایی

نویسنده: امین پرتو  |   ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۰

روز چهارم ما مه سال جاری، اسرائیل در یک رشته حملات هوایی و موشکی، مناطقی در شمال غربی سوریه یعنی منطقه لاذقیه و طرطوس را هدف قرار داد. تصاویر منتشر شده از این حملات حاکی از امواجی از انفجار و آتش سوزی در مناطقی بود که گفته می ‏شود پایگاه نظامی هستند.

کلان‌روندها و روندهای موثر در آیندهِ غرب آسیا

نویسنده: احد رضایان  |   ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۰

به عنوان یک درس ابتدای در آینده پژوهی، با مطالعه کلان‌روندها و روندهای موجود در یک سیستم، می‌توان بخش مهمی از تهدیدها و فرصت‌های احتمالی را شناسایی کرد. بسیاری از تهدیدها و فرصت‌ها، حاصل برهمکنش میان روندها هستند در واقع برایند روندها منجر به خلق تهدیدها و فرصت‌های می‌شود.

خاورمیانه: جای خالی حقوق بین‌الملل

نویسنده: هادی آذری (مدیر گروه)  |   ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۰

کمتر منطقه‌ای در دنیا به‌اندازه خاورمیانه محل برخورد حاکمیت‌ها و بروز اختلافات و نزاع‌های بین‌المللی بوده است.