منابع آبی ایران در دو حوزه شرقی ( هیرمند) و غربی ( ارس) در چه وضعیتی است؟

چشم انداز منابع آب ایران در سال ۱۴۰۲

۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲

گروه مطالعات پیشرفته هیدروپلیتیک و تغییرات اقلیمی پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه برگزار می کند:

نیاز غرب به یک استراتژی جدید در اوکراین (میز مذاکره به جای میدان جنگ)

نویسنده: رضا فضلعلی  |   ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۲

با گذشت بیش از یک سال جنگ برای اوکراین بسیار بهتر از آن چیزی بود که پیش‌بینی‌ها می‌شد. تلاش روسیه برای به زانو درآوردن همسایه خود با شکست مواجه شد. هنوز اوکراین مستقل و با دموکراسی فعالی که حدود 85 در صد از سرزمینهای اِشغال شده قبل از حمله روسیه در سال 2014 خود را در اختیار دارد، در عین حال خوش بینی برای پیش بینی نتیجه جنگ نیز دشوار است. در حالی که هزینه‌های فراوان انسانی و اقتصادی باعث شده تا مسکو و کیف برای حرکت‌های بعدی خود در جنگ آماده شوند. بر این اساس به احتمال زیاد نتیجه کشمکش، با وجود مهارت و روحیه عملیاتی بیشتر اوکراین و همچنین دسترسی این کشور به حمایت غرب و در مقابل، برتری نظامی ارتش روسیه، بدون شک پیروزی کامل اوکراین نیست، بلکه بن بستی خونین خواهد بود.

چرا کلمه فلسطین بخش مهمی از گفتار انتخاباتی اردوغان و کلیچدار اوغلو شده است؟

۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۲

در سخنرانی های انتخاباتی اردوغان و کلیچدار اوغلو کلید واژه فلسطین و غزه مدام تکرار می شود. این امر ریشه در حوادث و سوانح تاریخی ترکیه و البته امپراتوری عثمانی دارد. برای فهم بیشتر این موضوع، و چرایی اهمیت تحولات غزه در کمپین های ائتلاف جمهور و ائتلاف ملت ، موضوع را در سه سطح مورد بررسی قرار می دهیم :

فیلسوفِ زوال‌اندیش: تاملی در آراء استاد سیدجواد طباطبایی

۴ اردیبهشت ۱۴۰۲

گروه مطالعات سياست و تمدن ایرانی به همراه گروه روندهای فکریِ پژوهشکده مطالعات پیشرفته خاورمیانه به پاس ارج ‌نهادن به تلاش‌های پژوهنده‌ی سخت‌کوش اندیشه سیاسی ایران ، دکتر سیدجواد طباطبایی ، برگزار می‌کنند:

تله تحریم ها

نویسنده: آنا یوسفیان  |   ۲۳ فروردین ۱۴۰۲

تحریم‌های اقتصادی مدرن که در متن جنگ جهانی اول به وجود آمد، مدت‌هاست که به عنوان ابزاری برای جلوگیری از جنگ‌های مسلحانه و عاملی برای بازدارندگی بازیگران بد در عرصه بین الملل قلمداد می شوند. اما نگاه دقیق‌تر به تاریخ نشان می‌دهد که چنین اقدامات سخت گیرانه ای خود از راه های دیگر به جنگ منتهی می شوند. هدف مطالعه تاریخی بهبود درک ما از خود و جهانمان است. برخی از مطالعات تاریخی ، به‌ویژه آنهایی که مربوط به زمان‌های دور یا موضوعات تخصصی محدود هستند ، ممکن است فقط به عنوان منبعی برای تفکر در مورد وضعیت انسان با نگرانی‌های فعلی ما مرتبط به نظر برسند.

آیا «جنبش دموکراسی خواهی» در خاورمیانه و شمال افریقا زنده است؟

نویسنده: رسول صفرآهنگ  |   ۶ اسفند ۱۴۰۱

آیا قیام های اعراب بر تمایل به دموکراسی در خاورمیانه و شمال آفریقا تأثیر گذاشته است؟ این مطالعه توضیحی سیستماتیک از تأثیر متفاوت قیام ها بر تمایل مردم برای دموکراسی در سراسر منطقه ارائه می دهد. از اوایل سال 2011 به بعد، اعتراضات گسترده خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) را فرا گرفت و مردم این کشورها خواستار دموکراسی بیشتر شدند، اما در واقعیت به آن دست پیدا نکردند.

ده درس از بازگشت تاریخ

نویسنده: آنا یوسفیان  |   ۱ اسفند ۱۴۰۱

در سال 2022 آموختیم که جنگ هر چیزی است به جز آنچه از نظر عده ای دانشگاهی منسوخ تلقی می شود و آن فراتر از انتظار یا فرضی است که در روابط بین الملل دوامش تا سال 2022 رو به پایان گذاشت.

گونه شناسی سرمایه داری در خاورمیانه

نویسنده: حسین دهشیار (ناظر علمی)  |   ۳۰ بهمن ۱۴۰۱

در گستره گیتی همه گیرترین واقعیت انکارناپذیر همانا وجود تفاوت های ماهوی و شکلی فزاینده در حیطه های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی است. در کنار این تکثر آنچه جلب نظر می کند همانا همسویی در قلمرو اقتصادی می باشد. اکثر قریب به اتفاق کشورها در چارچوب حاکمیت الگوی اقتصاد سرمایه داری سیاست های مرتبط را طراحی، تدوین و اجرا می نمایند.

سومين انتفاضه؟ علل احتمالی مجدد درگیری اسرائیل و فلسطین!

نویسنده: رضا فضلعلی  |   ۳۰ بهمن ۱۴۰۱

از زمان فروپاشی انتفاضه دوم در سال 2005 ( قیام بزرگ و پایدار فلسطین)، مناقشه اسرائیل و فلسطین نیز کم رنگ تر شده است. حماس توسط گرو‌هها و افراد مسلح فلسطینی، حملات تروریستی را در کرانه باختری بشکل جنگ ‌های مینیاتوری ( ظریف و کوچک) در نوار غزه آغاز کرد، که با واکنش شدید نظامی اسرائیل مواجه شده است. البته فلسطینی‌ ها به روش های دیگری نیز مقاومت کرده اند: راهپیمایی، اعتراض و پرتاب سنگ! اگر چه توافق از طریق مذاکره دورتر از همیشه به نظر می رسد، لیکن علی رغم خشونت های شدید، هر دو طرف از درگیری‌هایی که به دامنه و گستردگی انتفاضه دوم برسد، اجتناب نموده‌اند.

معنا و پیامد آشکارسازیِ پایگاه‌های مخفی ایران

نویسنده: مسعود رضائی  |   ۲۴ بهمن ۱۴۰۱

ظرف پنج سال گذشته، تفکر حاکم بر ساختار بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران، به تدریج، دستخوش تغییر و تحول نسبی شده است. دلیل این ادعا را می‌توان تا حد زیادی به متغیرهای مختلفی—همچون ناکامی برجام، کارزار فشار حداکثری دونالد ترامپ، ترور فرمانده سپاه قدس، ظهور پان‌عربیسم و ملی‌گرایی در عراق-به‌ویژه در میان شیعیان، چالش‌های تجهیز محور مقاومت از گذرگاه قائم-بوکمال، ظهور صف‌بندی‌های عبری-عربی و البته افزایش دامنۀ حمله‌ها و اقدام‌های خرابکارانه اسرائیل در هدف قرار دادنِ مراکز و تأسیسات ایران و متحدان آن—ارجاع داد.