۶ شهریور ۱۳۹۹

این تحول ریشه در تصمیمِ اماراتِ متحدۀ عربی دارد زیرا که طی ۷۲ سال گذشته، اسراییل پیوسته آماده بوده با همسایگان دور و نزدیک خود به تفاهم و عادی سازی دست یابد. از این رو برای فهم این تحولِ منطقه ای، ضروری است که به صورت علمی، دستگاهِ تحلیلی حاکمیتِ امارات واکاوی شود (Deconstruction). بر خلافِ تقریبا همه کشورهای خاورمیانه، حاکمیتِ امارات نسبت به خود و آیندۀ خود اجماع تئوریک دارد: کشوری که پایۀ حکمرانی را تولید ثروت می داند. برای تداومِ سیاستِ تولیدِ ثروت امارات، یک دکترینِ امنیت ملی لازم است که عادی سازی با اسراییل در چارچوب آن دکترین امنیت ملی قابل تفسیر است. به نظر می رسد ارزیابی از آیندۀ سه کشور و ارتباط امارات با این سه کشور، حاکمیت آن را به سوی عادی سازی با اسراییل سوق داده است

نویسنده: بهروز نامداری  |   ۴ شهریور ۱۳۹۹

جمعه 31 اردیبهشت رئیس جمهور ترکیه چند روز پس از اعلام وعده خبر خوش به مردم آن کشور، نهایتا مژده داد این کشور یک میدان گازی بزرگ در دریای سیاه کشف کرده است. چگونگی اعلام این خبر و مانور تبلیغاتی حزب حاکم ترکیه در خصوص آن را باید در چهارچوب دیدگاه نوین دولت مردان آنکارا به اقتصاد انرژی و ژئوپلتیک ترکیه تحلیل نمود. در این یاداشت سعی داریم ارزش این کشف را در بستر بازار گاز ترکیه وهمچنین دیدگاه های جدید سیاستمداران ترکیه در خصوص بازار جهانی نفت و گاز بررسی نمائیم.

نویسنده: مرتضی بدری  |   ۴ شهریور ۱۳۹۹

ماهیت سیاست اساساً قدرت محور است و اخلاق و حق و باطل در آن جایی ندارد. این نوع ماهیت در سیاست خارجی آمریکا به مراتب خشن تر عمل می کند. دکترین ماکیاولی در سیاست خارجی آمریکا نزدیکترین صفت به استراتژی آمریکا در حفظ یکجانبه گرایی و سلطه در روابط بین المللی است. شاید بتوان این ماهیت سیاست خارجی را الیناسیون سیاسی نام نهاد که ریشه آن در جمله معروف «انسان گرگ انسان است» هابز جست. نمود بارز آن تحریم های بانکی که حتی نیازهای اولیه ملت ایران را تحت الشعاع جدی قرار داده است.   

۳ شهریور ۱۳۹۹

امضای تفاهم نامه همکاری دوجانبه بین مرکز پژوهش های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه و دانشگاه عالی دفاع ملی دوم شهریور ماه 1399 مرکز مطالعات خاورمیانه میزبان هیأتی از دانشگاه عالی دفاع ملی بود. آقای دکتر علی علیزاده به عنوان نماینده دانشگاه عالی دفاع ملی در ابتدای نشست همکاری، ضمن توضیح ظرفیت های متقابل دو مرکز علمی – پژوهشی تصریح نمود که در دانشگاه عالی دفاع ملی برنامه ها و محصولات متنوعی در دستور تهیه و تولید دارد که مرکز مطالعات خاورمیانه می تواند در این راستا همراه دانشگاه مزبور باشد. بعد از توضیحات دکتر علیزاده هیأت همراه نیز با اشاره به ظرفیت هایی چون  «طرح نخبگان وظیفه» و همایش های مشترک با محوریت «تحولات و تحرکات رژیم صهیونیستی اسرائیل» خواستار مشارکت مرکز در برنامه های آموزشی – پژوهشی دانشگاه دفاع ملی شدند.

۱ شهریور ۱۳۹۹

نویسنده: ابراهیم متقی (ناظر علمی)  |   ۱۴ مرداد ۱۳۹۹

واقعيت­‌هاي توافقنامه همكاري ايران و چين را بايد بر اساس ضرورت‌­هاي ساختاري نظام بين الملل تحليل و تبيين نمود. رويكرد سياست خارجي ايران بعد از ناكامي برجام ماهيتی شرق محور پيدا كرده است. ايران در فرايند توافق برنامه جامع اقدام مشترك تلاش نمود تا سطح همكاري­‌هاي اقتصادي، صنعتي و راهبردي خود با  كشورهاي جهان غرب را ارتقا دهد. الگوي رفتاري دونالد ترامپ نه تنها ايران را با مشكلات اقتصادي روبه رو كرد بلكه منجر به واكنش ايران در روند سياست خارجي گرديده و جهت گيري سياست خارجي خود را با تغييراتي همراه ساخت.

نویسنده: طه اکرمی  |   ۱۳ مرداد ۱۳۹۹

در دوم مرداد ماه 1399، دو فروند جنگنده اف 15 امریکایی به پرواز 1152 مسیر تهران-بیروت هواپیمایی ماهان تعرض کردند که این امر منجر به مجروح شدن برخی از مسافران این هواپیما به علت تغییر مسیر هواپیما، گردید. این امر که در گذشته نیز علیه هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران روی داده بود، فاقد مشروعیت قانونی و حقوقی است. در نوشتار حاضر تلاش می شود تا به تبیین حقوقی این بازرسی و چرایی انجام اقداماتی از این دست علیه ایران پرداخته شود.

نویسنده: افسانه رشاد (دبیر گروه )  |   ۴ مرداد ۱۳۹۹

فوکویاما کتاب «هویت» را در نقد اندیشه پایان تاریخ خود به رشته تحریر در آورد. هدف اصلی فوکویاما از نگارش این کتاب، نقد سیاست های اجتماعی و اقتصادی ترامپ بوده است .فوکویاما به این موضوع اشاره دارد که نگارش کتاب هویت ،ضرورت اجتناب ناپذیر درک معادله سیاست و قدرت در دوران ترامپ می باشد. سیاست هویتی ترامپ، لیبرال دموکراسی امریکا را هدف قرار داده است

نویسنده: محمد عابدی  |   ۴ مرداد ۱۳۹۹

خلیج فارس در روز 15 آوریل 2020  یکبار دیگر در کانون توجهات بین المللی قرار گرفت. نزدیک شدن شناورهای سپاه پاسداران به ناوهای ایالات متحده، اگرچه واکنشی به سلسله اقدامات امریکا در آب های خلیج فارس محسوب می شود؛ اما با عکس العمل شدید این کشور مواجه شد. ترامپ در این باره در پیامی توییتری نوشت: "من به نیروی دریایی ایالات متحده دستور داده‌ام که اگر قایق‌های ایرانی‌ برای کشتی‌های ما در دریا مزاحمت ایجاد کردند، به سوی آنها شلیک و همه آنها را منهدم کنند." در پاسخ، نیروی دریایی سپاه پاسداران نیز با هالیوودی خواندن روایت ایالات متحده از اتفاقات، به امریکا اطمینان داد هرگونه خطای محاسباتی آنان را قاطعانه پاسخ خواهد داد. با وجودی که توئیت ترامپ می توانست به جرقه یک بحران تمام عیار تبدیل شود اما گذشت زمان تأیید کرد که تنش به وجود آمده(مانند دیگر تنش ها) فروکش کرده و روند اقدامات به سوی عادی شدن پیش می رود. بنابراین زمان مناسبی برای طرح این مسئله است که چرا تنش های ایران و امریکا به جنگ منتهی نمی شود؟

نویسنده: اعظم ملایی  |   ۴ مرداد ۱۳۹۹

در ماه‌های اخیر هر چند بحران کرونا به سرتیتر اصلی اخبار جهان تبدیل شده و این پاندمی اولویت و دغدغه عمده افکار عمومی جهانی بوده است، اما در عین حال، «جنگ» این بیماری مزمن و کشنده جامعه بشری نیز متوقف نشده و همچنان تلفات می گیرد. با وجود تلاشهای سازمان ملل برای برقراری آتش بس در مناطق جنگی در ایام کرونا، کشورهای مختلف، از لیبی گرفته تا یمن هم چنان درگیر جنگ هستند، به‌راستی چرا زمانی که هر عقل سلیمی لزوم توقف منازعات و همکاری برای مقابله با یک بحران جدی‌تر را تأیید می کند و سران کشورها نیز در سیاستهای اعلانی بر اهمیت این امر تأکید دارند، سیاستهای اعمالی به مسیر دیگری می رود و جنگ و منازعات سیاسی در کشورهای مختلف، دوشادوش کرونا جان انسانها را می گیرد؟