۴ اردیبهشت ۱۴۰۲

گروه مطالعات سياست و تمدن ایرانی به همراه گروه روندهای فکریِ پژوهشکده مطالعات پیشرفته خاورمیانه به پاس ارج ‌نهادن به تلاش‌های پژوهنده‌ی سخت‌کوش اندیشه سیاسی ایران ، دکتر سیدجواد طباطبایی ، برگزار می‌کنند:

نویسنده: ابوالقاسم قاسم‌زاده  |   ۲۹ فروردین ۱۴۰۲

دیروز دولت آمریکا اعلام کرد، ناوبر جنگی «یو اس، اس میلیوس» از تنگه تایوان میان چین و این جزیره عبور کرده است. سخنگوی ارتش آمریکا گفت: «مأموریت این کشتی جنگی اطمینان از برقراری «آزادی ناوبری» بین‌المللی در این منطقه است.» سخنگوی نظامی چین هم پاسخ داد «حرکت این کشتی جنگی را رصد و رهگیری می‌کند و نیروهایش در حالت آماده باش کامل قرار دارند!»

نویسنده: ابوالقاسم قاسم‌زاده  |   ۲۶ فروردین ۱۴۰۲

از پایان جنگ جهانی دوم، مفهوم روابط بین‌الملل با تعریف جهان دارای دو ابرقدرت (شرقی آن اتحاد جماهیر شوروی و غربی آن آمریکا با مجموعه کشورهای متحد اروپای غربی، توازن نسبی قدرت همراه با مرزبندی‌های مشخص از جغرافیای سیاسی داشت. در آن توازن نسبی، «ناتو» و «ورشو» قدرت متحد نظامی غربی و شرقی خوانده می‌شدند که مرزبندی آنها معین بود. با فروپاشی «اتحاد جماهیر شوروی» و در سوی دیگر با فروپاشی دیوار شرقی ـ غربی برلین و سربرآوردن اتحادیه اروپا، جهان در انتظار برقراری توازن جدید از روابط بین‌المللی قرار گرفت.

۲۳ فروردین ۱۴۰۲

در بازه زمانی پیش از سال 2019، امارات متحده عربی در مقام "اسپارت کوچک"، کنش مداخله جویانه، تهاجمی و پر هزینه ای در محیط منطقه ای و فرا منطقه ای را تعقیب نمود، لیکن به تدریج و به ویژه پس از 2021 سیاست خارجی این کشور بنا به الزامات داخلی، منطقه ای و بین المللی، چرخش محسوسی را جلوه گر ساخت.

نویسنده: آنا یوسفیان  |   ۲۳ فروردین ۱۴۰۲

تحریم‌های اقتصادی مدرن که در متن جنگ جهانی اول به وجود آمد، مدت‌هاست که به عنوان ابزاری برای جلوگیری از جنگ‌های مسلحانه و عاملی برای بازدارندگی بازیگران بد در عرصه بین الملل قلمداد می شوند. اما نگاه دقیق‌تر به تاریخ نشان می‌دهد که چنین اقدامات سخت گیرانه ای خود از راه های دیگر به جنگ منتهی می شوند. هدف مطالعه تاریخی بهبود درک ما از خود و جهانمان است. برخی از مطالعات تاریخی ، به‌ویژه آنهایی که مربوط به زمان‌های دور یا موضوعات تخصصی محدود هستند ، ممکن است فقط به عنوان منبعی برای تفکر در مورد وضعیت انسان با نگرانی‌های فعلی ما مرتبط به نظر برسند.

نویسنده: محمود سریع القلم  |   ۲۰ فروردین ۱۴۰۲

گفت و گو با دکتر محمود سریع القلم ، رییس اسبق پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه و استاد دانشگاه شهید بهشتی

۱۶ فروردین ۱۴۰۲

پس از یک دوره نسبتا پر فراز و نشیب از یخبندان در مناسبات تهران- ریاض که طیفی از تنش، منازعه و بحران را زیست کرد و حتی به سطح بی‌ سابقه‌ای از جنگ سرد هم رسید، خبر مذاکره و تفاهم دو کشور برای احیا و بازتنظیم روابط دوجانبه، حاکی از پدید آمدن پرده جدیدی در صحنه تعاملات کلان دو کشور است.

نویسنده: سید حامد حسینی  |   ۱۵ فروردین ۱۴۰۲

در 10 مارس 2023، دو رقیب منطقه ‌ای یعنی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی به توافقی دست یافتند که برنامه‌ای گام‌ به ‌گام برای احیای روابط بین دو کشور ارائه می‌کند. این قرارداد که در پکن امضا شد گویای نفوذ چین در خاورمیانه است، به ویژه در میان نگرانی‌های دیگر ضامن امنیت سنتی منطقه یعنی ایالات متحده در اوکراین و نیز منطقه ایندوپاسیفیک. خبر آشتی ایران و عربستان سعودی با استقبال از سوی دولت بایدن مواجه شد.

۲۷ اسفند ۱۴۰۱

جنگ تکنولوژی ای که در حال حاضر بین دو ابرقدرت در حال جریان است، می‌تواند تنازع و کشمکش تعیین‌کننده قرن بیست و یکم باشد. درحالی‌که چین به این بازی به‌صورت بلندمدت ادامه می‌دهد، حمله تاکتیکی آمریکا به صنعت تکنولوژی چین تنها بر یک برتری کوتاه‌مدت متمرکز است

نویسنده: ابوالقاسم قاسم‌زاده  |   ۲۱ اسفند ۱۴۰۱

شوک خبری روز برای اغلب رسانه‌ ها در جهان، انتشار رسمی و علنی توافق جمهوری اسلامی ایران و دولت عربستان سعودی در پکن برای از سرگیری روابط رسمی دوجانبه تهران ـ ریاض است. ایران و عربستان سعودی توافق کردند ظرف حداکثر ۲ ماه، روابط رسمی سیاسی خود را از سر بگیرند و سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌های خود را بازگشایی کنند.