نویسنده: کیهان برزگر  |   ۶ اردیبهشت ۱۳۹۳

اخیرا در روزنامه واشنگتن پست مقاله ای به قلم مشترک دیوید پترائوس و ونس سرچوک منتشر شده است که به دولت اوباما توصیه می کند به سیاست قدیمی حضور مستقیم و همه جانبه آمریکا در منطقه برای مهار ایران متوسل شود. دکتر کیهان برزگر در یادداشت زیر جوابیه مبسوط به این مقاله نوشته و بحث کرده است که تا چه حد استدلال های این دو نویسنده می تواند ناکارآمد و تاریخ گذشته باشد.

۱ اردیبهشت ۱۳۹۳

به طور کلی می توان گفت که ایران در بحران اوکراین و الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه می تواند با حفظ سیاست مستقل ملی و عدم تمایل به هیچ یک از قدرت های بین المللی و تقویت سیاست منطقه گرایی، منافع ملی خود را در سه حوزه "مسائل دفاعی ، امنیتی و موازنه قوا منطقه ای"، "پرونده هسته ای ایران" و "مسائل مربوط به انرژی" دنبال کند.

۳۱ فروردین ۱۳۹۳

در مجموع باید گفت که سیاست ایران در خصوص این بحران موضع انفعالی نیست بلکه رویکرد ایران ناشی از یک خرد جمعی و موضعی واقعگرایانه است. مسئله ای که حلقه گمشده سیاست خارجی طی سالیان اخیر بوده است و چشم انداز این رویکرد در صورت برخورد معقول و همراه با حسن نیت غرب و روسیه می تواند نتایج مثبتی را برای کشور به همراه آورد.

نویسنده: سید حسین موسوی (رئیس مرکز پژوهش های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه)  |   ۲۰ فروردین ۱۳۹۳

اينك اين پرسش مطرح مي‌شود كه چرا خاورميانه تا اين سطح بي‌ثبات است؟ چرا نه رژيم هاي استبدادي توان و ظرفيت امنيت‌سازي و ثبات‌آفريني دارند و نه بديل هاي آنان؟ آيا مي‌توان با يك پاسخ ساده به اين پرسش مهم واكنش داد و گفت كه ملت هاي منطقه خاورميانه هنوز به بلوغ سياسي نرسيده‌اند؟ آيا مي‌توان گفت كه ملت هاي منطقه براي دستيابي به يك مدل پيشرفته از «دولت‌سازي» نبايد به خيزش همگاني دست مي‌زدند؟ اين ها و مجموعه ديگري از پرسش هاي محوري اكنون براي همه ناظران سياسي، جامعه‌شناسان و نخبگان سياسي مطرح است. دکتر حسین موسوی در این مقاله سعی در کنکاش در این مقوله را دارد.

نویسنده: سید حسین موسوی (رئیس مرکز پژوهش های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه)  |   ۱۹ فروردین ۱۳۹۳

به نظر مي‌رسد شروع مراحل اجرايي موافقتنامه ژنو ميان ايران و كشورهاي 1+5، بهانه­ ای شده است برای غرب تا ايران را در معادلات مهم منطقه‌اي، وارد کند. ايران نشان داده است كه در دستيابي به این توافق همه‌جانبه جدي است. ايالات متحده امريكا با شناخت و ارزيابي دقيق اين واقعيت مي‌تواند با ایران به عنوان یک قدرت بزرگ منطقه‌اي در جهت دستيابي به توافق همه‌جانبه در مورد برقراري نظم نوين منطقه‌اي به تفاهم برسد. به شرط آنكه زاويه نگاه دولت امريكا از محدوده تنگ امنيت اسرائيل فراتر برود و منطقه خاورميانه را بر پايه يك حوزه گسترده‌تر از محدوده اسرائيل مورد بازنگري قرار دهد. دکتر حسین موسوی در این مقاله ضمن تحلیل موقعیت­ های بحرانی در منطقه خاورمیانه، با نگاهی به تحولات سوریه، عراق، افغانستان، بحرین و یمن، افتراقات و اشتراکات ایران و امریکا بر سر هر یک از این کشورها را به چالش کشیده است.

نویسنده: کیهان برزگر  |   ۲۷ اسفند ۱۳۹۲

به درستی می توان بحران اوکراین را به عنوان یک رقابت ژئواستراتژیک بین روسیه (شرق)و امریکا (غرب) برای تعریف نقش و نفوذ منطقه ای و جهانی طرفین معنی کرد که بحث های سنتی از نگاه به شرق و غرب را به دنبال خواهد داشت و در دایره فکری و سیاست ایران، یک بار دیگر و این سوال که آنچه در واقع باید سیاست ایران در برخورد با چنین بحران باز خود نشان دهد چیست؟

نویسنده: مریم پاشنگ  |   ۲۷ اسفند ۱۳۹۲

پس از بحران اوکراین و افزایش تنش بین روسیه با امریکا و اتحادیه اروپا نگرانی در مورد امنیت عرضه انرژی اروپا با توجه به وابستگی اروپا به واردات گاز از روسیه به شدت افزایش یافته و متنوع سازی مبادی عرضه گاز به اروپا در اولویت استراتژی انرژی و سیاست خارجی اتحادیه اروپا قرار گرفته است.

نویسنده: زهرا محمودی  |   ۲۷ اسفند ۱۳۹۲

در مجموع می توان گفت انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در فروردین 1393 تحت تأثیر متغیرهایی در سطح داخلی (وضعیت امنیت در خلال برگزاری انتخابات و شرایط سلامت انتخابات و شفافیت آن)، منطقه ای (مواضع و سیاست های پاکستان و عربستان)، و بین المللی (خروج نیروهای ناتو از افغانستان و مسائل مرتبط با امضای توافق نامه امنیتی کابل- واشنگتن)، با چالش هایی مواجه خواهد بود.

نویسنده: کیهان برزگر  |   ۲۲ اسفند ۱۳۹۲

موضوع هسته ای به عنوان یک موضوع استراتژیک مهم که از درون آن می تواند جنگ، صلح و منافع استراتژیک منطقه ای و جهانی بیرون آید، هم برای ایران در سطح منطقه ای و هم برای امریکا در سطح جهانی حائز اهمیت است. بنابراین هر دو طرف قانع شده اند از طریق تعامل به توافق برسند هرچند اگر این توافق اجباری و با اکراه همراه باشد.

نویسنده: حسین ظفری  |   ۱۹ اسفند ۱۳۹۲

در ادبیات آینده ­پژوهی، پیشران­ ها اشاره به نیروهای عمده شکل­ دهنده آینده جهان دارد. با بررسی پیش ران های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و حتی فناوری مشخص می شود که اسلام و ملی گرایی همچون چتری بر سر سایرین قرار گرفته است؛ بهتر است گفته شود که این دو به مثابه روح در کالبد سایر پیش ران ها می باشند. بر این مبنا، به نظر می رسد که از میان پیش ران های شکل دهنده خاورمیانه آینده، دو پیش ران کلیدی "اسلام" و "ملی گرایی" نقش پررنگ تری در تحولات این منطقه پرتنش و مهم، داشته باشند. از این رو کشورهای منطقه اگر بخواهند در عین استقلال و عدم وابستگی، نقش مثبت و سازنده ای ایفا نمایند، چاره ندارند جز آنکه راهبرد وحدت را با کشورهای مسلمان خاورمیانه - با اولویت کشورهای همسایه- در پیش بگیرند.