گروه مطالعات مسایل خلیج فارس و شبه جزیره عربستان

تعداد 2227

خیز روسیه به شرق برای مدیریت سیاست جهانی

نویسنده: کیهان برزگر  |   ۲۰ مهر ۱۳۹۸

شانزدهمین نشست سالیانه كلوپ والدای روسیه با عنوان«طلوع شرق و نظم سیاسی جهانی» از تاریخ 30 سپتامبر تا سوم اكتبر 2019 در شهر سوچی برگزار شد. عنوان اصلی و عناوین نشست های تخصصی این كنفرانس سالیانه نشان از توجه ویژه روس ها به اهمیت فزاینده شرق در معادلات اقتصادی و سیاسی جهان بوده است.

گروه مطالعاتی روندهای فکری در خاورمیانه

نقد و بررسی کتاب «به سوی دانشگاه فضیلتمند»

۱۷ مهر ۱۳۹۸

در آستانه سال تحصیلی جدید نشست نقد و بررسی کتاب «به سوی دانشگاه فضیلتمند» به همت گروه مطالعاتی روندهای فکری در خاورمیانه و با همکاری انتشارات جهاد دانشگاهی روز یکشنبه ۱۴ مهرماه در سالن اجتماعات پژوهشكده مطالعات استراتژیک خاورمیانه برگزار شد.

چگونه جنگ یمن پرستیژ سعودی‌ها را به چالش كشید

نویسنده: سيدعلی نجات  |   ۱۴ مهر ۱۳۹۸

بارزترین نتیجه جنگ علیه یمن شکسته شدن هیبت نظامی عربستان سعودی است، بطوریكه هم اکنون سعودی‌ها به دنبال یک گریز‌گاه آبرومندانه هستند تا این هیبت بیش از پیش شکسته نشود.

چرا آیت‌الله خامنه‌ای راه مذاکره با آمریکا را بست؟

نویسنده: کیهان برزگر  |   ۱ مهر ۱۳۹۸

آیت‌الله خامنه‌ای روابط جاری ایران - آمریکا را در قالب «نه جنگ، نه مذاکره» تعریف کرده است. هدف از این سیاست، در کنار تاکید بر تهدید ناپذیر بودن ایران یا مقاومت در برابر سیاست "فشار حداکثری" ترامپ و متحدانش، ایجاد وحدت در رویکرد سیاست خارجی کشور و اقناع جریان‌های سیاسی داخلی کشور در مورد بی‌فایده بودن هرگونه مذاکره با آمریکا در شرایط نابرابر سیاسی بوده است.

انتشار كتاب جديد دكتر كيهان برزگر در حوزه سياست منطقه‌اي ايران

نویسنده: کیهان برزگر  |   ۲۹ مرداد ۱۳۹۸

این کتاب سری دوم از مجموعه مقالات کوتاه نويسنده در حوزه سیاست خارجی و منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران است که در طول 5 سال گذشته در قالب سرمقاله‌ها و یادداشت‌های کاربردی در رسانه‌های داخلی و خارجی منتشر شده اند. کتاب اول از این سری مقالات با عنوان "جمهوری اسلامی ایران، مسائل خاورمیانه و مذاکرات هسته‌ای" که در زمستان 1393 توسط انتشارات مركز مطالعات استراتژيك خاورميانه منتشر شد، ابعاد گسترده‌‌ تری از سیاست خارجی و روابط بین‌المللی ایران را در فاصله سال‌های 1388 تا 1393 مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد. کتاب حاضر با يك رویکرد کاربردی بر مسائل تامین امنیت و منافع ملی، به عنوان مهمترین اولویت "دولت" ایرانی می‌پردازد و ریشه‌های تداوم سیاست منطقه‌ای ایران را در "بستر زمان" و چگونگی تکرار ریتم‌های تاریخی مورد بررسی قرار می‌دهد. بحث اصلی کتاب این است که مهمترین استراتژی سیاست منطقه‌ای ایران در طی دهه‌های اخیر دفع تهدیدات امنیتی و ایجاد ثبات در یک محیط امن منطقه‌ای برای تضمین بقاء "دولت" ایرانی و اتصال منطقه‌ای برای رشد اقتصادی کشور بوده است.

انتشار مقاله رئیس پژوهشکده دکتر کیهان برزگر در روزنامه شرق

اقدام متقابل برای تثبیت "وضعیت قدرت منطقه ای"

نویسنده: کیهان برزگر  |   ۳۰ تیر ۱۳۹۸

توقیف یک نفتکش با مالکیت انگلیس توسط نیروی دریایی سپاه، نشان از عزم راسخ ایران در انجام اقدام متقابل و برخورد با اعمال خصمانه مشارکت‌کنندگان در جنگ جاری اقتصادی علیه کشورمان دارد. هم زمان این اقدام، تاکید بر "وضعیت قدرت منطقه‌ای" ایران در تنگه هرمز و خلیج‌فارس است. هرچند این اقدام  تنش در روابط ایران و انگلیس و غرب را افزایش داده و بهانه جدیدی به کشورهای غربی برای اعمال فشارهای بیشتر سیاسی-اقتصادی علیه کشورمان می‌دهد، اما به نظرم برای پیشگیری از یک "تهدید بزرگتر امنیت ملی" ضروری بوده است.

ترکیه و جاده ابریشم جدید

۲۹ تیر ۱۳۹۸

ابتكار طرح "یک کمربند- یک جاده" از طریق ساخت خطوط ریلی و دریایی در دو مسیر زمینی و دریایی چین را به سایر نقاط جهان نظیر اروپا، خاورمیانه، آفریقا متصل خواهد کرد. به‌واقع، هدف اين طرح اتصال چين به منطقه اورآسيا است. گسترش آن به آفريقا هم در راستاي برقراري روابط دوستانه با كشورهاي جديد و به‌نوعی يارگيري دولت چين در صحنه معادلات جهاني است. اما جايگاه تركيه در طرح جاده ابريشم جديد چيست؟ چینی‌ها معتقدند کشورهایی که در مسیر این جاده قرار می‌گیرند کشورهایی بزرگ و دارای منابع غنی هستند؛ اما با مشکل نقدینگی روبه‌رو هستند. چین قصد دارد با این طرح باعث رشد اقتصادی آنها شده و بازار آنها را رونق بخشد. این خطوط از کشورهای بسیاری عبور می­کند. اما آنچه تركيه را در سیستم جاده ابریشم جدید از سایر مناطق متمایز می‌کند این است که ترکیه خصوصیت یک نقطه اتصالی در منطقه را داراست و از نظر استراتژیک می‌تواند به‌عنوان چهارراه ارتباطی بین قاره اروپا و آسیا بوده و فرصت‌های زیادی را از نظر اقتصادی برای چین و ترکیه فراهم کند.

معمای کردستان سوریه در ژئوپلتیک منطقه ای

نویسنده: سید محسن (ميلاد) مصطفوی (مدیر گروه)  |   ۲۳ تیر ۱۳۹۸

مسئله استقلال و خودمختاری کردستان سوریه از بحران های احتمالی آینده منطقه خاورمیانه در دوران پسا داعش است. این مسئله سوریه و کشورهای همسایه آن را درگیر خود خواهد کرد که میزبان جمعیت زیادی از کُردها هستند.. کردهای سوریه که از موقعیت ضرورت مقابله نظامی با داعش به کمک های سیاسی-امنیتی و تسلیحاتی آمریکا استفاده کردند، اکنون پس از پایان حاکمیت داعش بر سرزمین های شرق فرات، سعی در تثبیت موقعیت سیاسی و خودمختاری خود در شمال سوریه را دارند. همین امر واکنش ترکیه را برانگیخته که این موضوع را یک خطر امنیت ملی برای خود می داند.مداخله نظامی ترکیه در شمال سوریه با توجیه جلوگیری از پیامدهای این تحول بوده است که این خود بر معمای ژئوپلتیک منطقه افزوده است.