گروه مطالعات سیاست خارجی، فرهنگ و تمدن ایرانی

تعداد 2227

برگزاری دومین نشست علمی گروه مطالعات بررسی مسایل استراتژیک خاورمیانه با عنوان «رویکرد دولت بایدن به مسائل خاورمیانه و دلالت‌های استراتژیک آن برای ایران»

نویسنده: افسانه رشاد (دبیر گروه )  |   ۲۶ بهمن ۱۳۹۹

دومین نشست علمی گروه مطالعات بررسی مسایل استراتژیک خاورمیانه پژوهشکده روز سه‌شنبه 7 بهمن 1399 با عنوان «رویکرد دولت بایدن به مسائل خاورمیانه و دلالت‌های استراتژیک آن برای ایران» و ارائه دکتر ناصر هادیان و دکتر جلال دهقانی فیروز آبادی برگزار شد. در آغاز نشست، دکتر فاطمه سلیمانی مدیر گروه مطالعات استراتژیک ضمن بیان مقدمه‌ای به طرح مسأله در چارچوب ترسیم فضای سیاسی دگرگون‌شدۀ ایالات متحده پرداخت. ایشان اشاره کرد که امریکا در شرایط موجود با چالش‌های بزرگی در داخل مانند شکاف فزایندۀ اجتماعیِ نشأت گرفته از پدیده ترامپیسم و بحران کووید-19 و در خارج با چالش‌های «اقتصادی، امنیتی چین، روسیه، اتحادیه اروپا، توسعه همکاری‌های بین‌المللی در مقابله با شیوع کروناویروس و درنهایت احیای رهبری جهانی امریکا» مواجه است. در میانه این درگیری‌ها، شناخت جایگاه خاورمیانه در سیاست خارجی دولت جدید امریکا و نوع رویکرد بایدن به مسائل منطقه و به‌ویژه ایران از اهمیت و ضرورت آشکار برخوردار می‌شود، چرا که از رهگذر درک راهبردی این مسأله است که می‌توان به دلالت‌های استراتژیکِ واقع‌بینانه و بیشینه‌جویانۀ منفعت‌محور برای ایران نائل آمد.

تغییر سیاست هسته‌ای؛ رجزخوانی یا نگاه راهبردی

نویسنده: حمید رضا اکبرپور  |   ۲۵ بهمن ۱۳۹۹

گفت‌و‌گفت‌و‌گوی خبری ۲۲:۳۰ دقیقه روز دوشنبه ۲۰ بهمن با سید محمود علوی؛ وزیر اطلاعات ج.ا.ایران، حاوی نکات بسیاری مهمی بود که هر کدام به فراخور حال مخاطب، مورد توجه بسیاری قرار گرفت. اما مهم‌ترین قسمت آن که بدون شک مورد توجه جامعه جهانی قرار خواهد گرفت، اشاره ایشان به سیاست هسته‌ای ایران بود.گوی خبری ۲۲:۳۰ دقیقه روز دوشنبه ۲۰ بهمن با سید محمود علوی؛ وزیر اطلاعات ج.ا.ایران، حاوی نکات بسیاری مهمی بود که هر کدام به فراخور حال مخاطب، مورد توجه بسیاری قرار گرفت. اما مهم‌ترین قسمت آن که بدون شک مورد توجه جامعه جهانی قرار خواهد گرفت، اشاره ایشان به سیاست هسته‌ای ایران بود.

طرح تمرکززدایی اداری و اقتصادی استان های سلیمانیه، حلبجه و مناطق ویژه گرمیان و راپرین از اقلیم کردستان: علل و پیامدها

نویسنده: سمیرا ازکات  |   ۲۵ بهمن ۱۳۹۹

اقلیم کردستان از سال 2014 به دلایلی مانند جنگ با داعش، کاهش قیمت جهانی نفت، قطع بودجه اقلیم کردستان از سوی حکومت مرکزی عراق و بحران کروناو ... با چالش های متعدد سیاسی و اقتصادی روبه رو شده است

بحران در قفقاز و امنیت ملی ایران پرونده ای در باب مسأله قره باغ

نویسنده: حمید احمدی (ناظر علمی) نجمه ملکیان بروجنی سید محسن (ميلاد) مصطفوی (مدیر گروه) حسین زینلیان بروجنی هیراد مخیری (دبیر گروه)  |   ۲۵ بهمن ۱۳۹۹

« بحران در قفقاز و امنیت ملی ایران »، عنوان پرونده ای است که به همت اعضای گروه مطالعاتی کشمکش و همکاری در خاورمیانه نگاشته شده و نمادی از هم فکری جمعی و پردازش متمرکز در خصوص یک مسأله است. آنچه این پرونده را درخشان نموده انتقال تجارب و یادگیری نحوه و ظرافت های پژوهش زیر نظر ناظر علمی گروه است

گزارش نشست گروه اقتصاد سیاسی تحریم با عنوان «اقتصاد ایران در سایه تحریم ها: روندهای کنونی و چشم انداز آینده»

نویسنده: سجاد شیرمحمدی (دبیر گروه)  |   ۲۵ بهمن ۱۳۹۹

نشست تخصصی گروه «اقتصاد سیاسی تحریم» پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه با عنوان «اقتصاد ایران در سایه تحریم ها: روندهای کنونی و چشم انداز آینده» در تاریخ هشتم بهمن ماه ۱۳۹9 با حضور دکتر جواد صالحی اصفهانی استاد اقتصاد دانشگاه ویرجینیاتک آمریکا برگزار شد.

گزارش نشست گروه روندها و جریان های فکری در ایران و خاورمیانه با عنوان «امکان و مکانیسم کاربرد اندیشه سیاسی در عمل»

نویسنده: مختار نوری (مدیر گروه)  |   ۲۰ بهمن ۱۳۹۹

امکان و مکانیسم کاربرد اندیشه سیاسی در عرصه عمل، عنوان نشست تخصصی ­ای است که روز پنج شنبه ۹ بهمن ­ماه ۱۳۹۹ توسط گروه مطالعاتی روندهای فکری در ایران و خاورمیانه وابسته به پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه برگزار گردید. این نشست علمی با حضور قدیر نصری رئیس پژوهشکده و استاد اندیشه سیاسی دانشگاه خوارزمی، مختار نوری مدیر گروه روندهای فکری، سیدحکیم کمال از روشنفکران افغانستانی و دانشجوی دکترای فلسفه سیاسی در دانشگاه هایدلبرگ آلمان و عارف عبادی دانش آموخته نظریه سیاسی از دانشگاه ناتینگهام انگلستان و پژوهشگر مهمان در گروه روندهای فکری و علاقه­مندان به این حوزه در بستر فضای مجازی برگزار گردید. در ادامه شرح مختصری از موضوعات مطرح شده توسط سخنرانان در این جلسه ارایه خواهد شد.

گزارش نشست مجازی گروه نفت، گاز و انرژی ¬های نو با عنوان" بانک سوخت آژانس بین¬ المللی انرژی اتمی؛ سیاست ¬های عرضه ¬ای"

نویسنده: گلاره رستگارنیا (دبیر گروه)  |   ۱۹ بهمن ۱۳۹۹

نشست مجازی گروه نفت، گاز و انرژی ­های نو با عنوان" بانک سوخت آژانس بین ­المللی انرژی اتمی؛ سیاست ­های عرضه ­ای" روز سه­ شنبه 14 بهمن ماه 1399 با سخنرانی جعفر مقدم کارشناس حقوق هسته ­ای و حضور دکتر قدیر نصری رئیس پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه و دکتر رحمت حاجی ­مینه مدیر گروه نفت، گاز و انرژی ­های نو برگزار شد. در این نشست تخصصی با مدیریت گلاره رستگارنیا دبیر این گروه مطالعاتی جمعی از اعضا و علاقه­ مندان نیز حضور داشتند.

روابط ایران و قطر پس از پایان محاصره

نویسنده: سید حامد حسینی  |   ۱۹ بهمن ۱۳۹۹

به نظر می‌رسد که محاصره طولانی‌مدت قطر نه تنها نتوانست رفتارهای دوحه را مطابق خواست ریاض اصلاح کند بلکه روابط ایران و قطر را برای آینده قابل پیش‌بینی تقویت کرد. اعضای نشست تحت عنوان "همبستگی و ثبات منطقه‌ای" در ژانویه 2021 اعلامیه‌ای را برای پایان دادن به محاصره قطر در العلا عربستان امضا کردند. این اعلامیه یک پیروزی برای دوحه بود زیرا مجبور نبود که از ابتدای مناقشه نسبت به خواسته­ های مطرح‌شده توسط ائتلاف چهارجانبه ضد قطر (عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین و مصر) تمکین کند

آمریکای پس از ترامپ و خاورمیانه

۱۹ بهمن ۱۳۹۹

جوامع در دل تجربه های نو دست به تصمیم گیری های بزرگ می زنند مانند انتخابات اخیر ایالات متحده که ترامپ را از کاخ سفید بیرون راند اگرچه ترامپیسم همچنان باقی است و در دل تحولات پسین این جامعه به زیست خود ادامه می دهد. اما پرسش این جا است که در آمریکای پسا ترامپ کدامین سیاست برای خاومیانه تجویز می گردد؟

علل تاخیر در تشکیل دولت لبنان و سناریوهای پیش رو

۱۵ بهمن ۱۳۹۹

پس از انفجار اسکله ی بیروت در مرداد ماه 1399 خورشیدی و در پی آن استعفای هیات دولت لبنان به ریاست حسان دیاب، سعد حریری فرزند رفیق حریری نخست وزیر فقید این کشور، مامور تشکیل هیات دولت جدید شد. برغم گذشت چهار ماه از نامزدی حریری، هنوز گره های تشکیل دولت بازنشده و روزنامه‌های چاپ بیروت مانند النهار، الاخبار، البناء، اللواء، الجمهوریه و نداء الوطن ظرف روزهای گذشته نوشتند که نخست وزیر مستعفی تحرکاتی را در راستای باز کردن این گره ها آغاز و با سعد حریری و سپس نبیه بری رییس مجلس و میشل عون رییس جمهوری دیدار و گفت وگو و بر نیاز مبرم به توافق سیاسی میان تمام احزاب و گروه‌ها تاکید کرده است.