کشف میدان گازی در ترکیه و تحول در راهبرد های آنکارا

نویسنده: بهروز نامداری  |   ۴ شهریور ۱۳۹۹

جمعه 31 اردیبهشت رئیس جمهور ترکیه چند روز پس از اعلام وعده خبر خوش به مردم آن کشور، نهایتا مژده داد این کشور یک میدان گازی بزرگ در دریای سیاه کشف کرده است. چگونگی اعلام این خبر و مانور تبلیغاتی حزب حاکم ترکیه در خصوص آن را باید در چهارچوب دیدگاه نوین دولت مردان آنکارا به اقتصاد انرژی و ژئوپلتیک ترکیه تحلیل نمود. در این یاداشت سعی داریم ارزش این کشف را در بستر بازار گاز ترکیه وهمچنین دیدگاه های جدید سیاستمداران ترکیه در خصوص بازار جهانی نفت و گاز بررسی نمائیم.

نحوه مواجهه رئیس جمهور آمریکا در سال 2021 با ایران

نویسنده: مرتضی بدری  |   ۴ شهریور ۱۳۹۹

ماهیت سیاست اساساً قدرت محور است و اخلاق و حق و باطل در آن جایی ندارد. این نوع ماهیت در سیاست خارجی آمریکا به مراتب خشن تر عمل می کند. دکترین ماکیاولی در سیاست خارجی آمریکا نزدیکترین صفت به استراتژی آمریکا در حفظ یکجانبه گرایی و سلطه در روابط بین المللی است. شاید بتوان این ماهیت سیاست خارجی را الیناسیون سیاسی نام نهاد که ریشه آن در جمله معروف «انسان گرگ انسان است» هابز جست. نمود بارز آن تحریم های بانکی که حتی نیازهای اولیه ملت ایران را تحت الشعاع جدی قرار داده است.   

تفاهم نامه همکاری بین مرکز پژوهش های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه و دانشگاه عالی دفاع ملی

۳ شهریور ۱۳۹۹

امضای تفاهم نامه همکاری دوجانبه بین مرکز پژوهش های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه و دانشگاه عالی دفاع ملی دوم شهریور ماه 1399 مرکز مطالعات خاورمیانه میزبان هیأتی از دانشگاه عالی دفاع ملی بود. آقای دکتر علی علیزاده به عنوان نماینده دانشگاه عالی دفاع ملی در ابتدای نشست همکاری، ضمن توضیح ظرفیت های متقابل دو مرکز علمی – پژوهشی تصریح نمود که در دانشگاه عالی دفاع ملی برنامه ها و محصولات متنوعی در دستور تهیه و تولید دارد که مرکز مطالعات خاورمیانه می تواند در این راستا همراه دانشگاه مزبور باشد. بعد از توضیحات دکتر علیزاده هیأت همراه نیز با اشاره به ظرفیت هایی چون  «طرح نخبگان وظیفه» و همایش های مشترک با محوریت «تحولات و تحرکات رژیم صهیونیستی اسرائیل» خواستار مشارکت مرکز در برنامه های آموزشی – پژوهشی دانشگاه دفاع ملی شدند.

شیوه نامه نگاشت استراتژیک

۱ شهریور ۱۳۹۹

ژئوپليتيك ابهام و آينده روابط ايران و چين

نویسنده: ابراهیم متقی (ناظر علمی)  |   ۱۴ مرداد ۱۳۹۹

واقعيت­‌هاي توافقنامه همكاري ايران و چين را بايد بر اساس ضرورت‌­هاي ساختاري نظام بين الملل تحليل و تبيين نمود. رويكرد سياست خارجي ايران بعد از ناكامي برجام ماهيتی شرق محور پيدا كرده است. ايران در فرايند توافق برنامه جامع اقدام مشترك تلاش نمود تا سطح همكاري­‌هاي اقتصادي، صنعتي و راهبردي خود با  كشورهاي جهان غرب را ارتقا دهد. الگوي رفتاري دونالد ترامپ نه تنها ايران را با مشكلات اقتصادي روبه رو كرد بلكه منجر به واكنش ايران در روند سياست خارجي گرديده و جهت گيري سياست خارجي خود را با تغييراتي همراه ساخت.

تعرض هواپیماهای امریکایی به هواپیمای مسافربری ایران: نگاهی حقوقی

نویسنده: طه اکرمی  |   ۱۳ مرداد ۱۳۹۹

در دوم مرداد ماه 1399، دو فروند جنگنده اف 15 امریکایی به پرواز 1152 مسیر تهران-بیروت هواپیمایی ماهان تعرض کردند که این امر منجر به مجروح شدن برخی از مسافران این هواپیما به علت تغییر مسیر هواپیما، گردید. این امر که در گذشته نیز علیه هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران روی داده بود، فاقد مشروعیت قانونی و حقوقی است. در نوشتار حاضر تلاش می شود تا به تبیین حقوقی این بازرسی و چرایی انجام اقداماتی از این دست علیه ایران پرداخته شود.

هویت و چالش‌های سیاسی نوظهور در امریکا

نویسنده: افسانه رشاد (دبیر گروه )  |   ۴ مرداد ۱۳۹۹

فوکویاما کتاب «هویت» را در نقد اندیشه پایان تاریخ خود به رشته تحریر در آورد. هدف اصلی فوکویاما از نگارش این کتاب، نقد سیاست های اجتماعی و اقتصادی ترامپ بوده است .فوکویاما به این موضوع اشاره دارد که نگارش کتاب هویت ،ضرورت اجتناب ناپذیر درک معادله سیاست و قدرت در دوران ترامپ می باشد. سیاست هویتی ترامپ، لیبرال دموکراسی امریکا را هدف قرار داده است

تنش دریایی ایران و امریکا؛ چرایی عدم تصاعد به جنگ

نویسنده: محمد عابدی  |   ۴ مرداد ۱۳۹۹

خلیج فارس در روز 15 آوریل 2020  یکبار دیگر در کانون توجهات بین المللی قرار گرفت. نزدیک شدن شناورهای سپاه پاسداران به ناوهای ایالات متحده، اگرچه واکنشی به سلسله اقدامات امریکا در آب های خلیج فارس محسوب می شود؛ اما با عکس العمل شدید این کشور مواجه شد. ترامپ در این باره در پیامی توییتری نوشت: "من به نیروی دریایی ایالات متحده دستور داده‌ام که اگر قایق‌های ایرانی‌ برای کشتی‌های ما در دریا مزاحمت ایجاد کردند، به سوی آنها شلیک و همه آنها را منهدم کنند." در پاسخ، نیروی دریایی سپاه پاسداران نیز با هالیوودی خواندن روایت ایالات متحده از اتفاقات، به امریکا اطمینان داد هرگونه خطای محاسباتی آنان را قاطعانه پاسخ خواهد داد. با وجودی که توئیت ترامپ می توانست به جرقه یک بحران تمام عیار تبدیل شود اما گذشت زمان تأیید کرد که تنش به وجود آمده(مانند دیگر تنش ها) فروکش کرده و روند اقدامات به سوی عادی شدن پیش می رود. بنابراین زمان مناسبی برای طرح این مسئله است که چرا تنش های ایران و امریکا به جنگ منتهی نمی شود؟

تداوم منازعات در عصر کرونا؛ درس‌هایی برای آینده

نویسنده: اعظم ملایی  |   ۴ مرداد ۱۳۹۹

در ماه‌های اخیر هر چند بحران کرونا به سرتیتر اصلی اخبار جهان تبدیل شده و این پاندمی اولویت و دغدغه عمده افکار عمومی جهانی بوده است، اما در عین حال، «جنگ» این بیماری مزمن و کشنده جامعه بشری نیز متوقف نشده و همچنان تلفات می گیرد. با وجود تلاشهای سازمان ملل برای برقراری آتش بس در مناطق جنگی در ایام کرونا، کشورهای مختلف، از لیبی گرفته تا یمن هم چنان درگیر جنگ هستند، به‌راستی چرا زمانی که هر عقل سلیمی لزوم توقف منازعات و همکاری برای مقابله با یک بحران جدی‌تر را تأیید می کند و سران کشورها نیز در سیاستهای اعلانی بر اهمیت این امر تأکید دارند، سیاستهای اعمالی به مسیر دیگری می رود و جنگ و منازعات سیاسی در کشورهای مختلف، دوشادوش کرونا جان انسانها را می گیرد؟

روابط فضایی چین و آمریکا در جهان پس از کرونا

نویسنده: گلاره رستگارنیا (دبیر گروه)  |   ۴ مرداد ۱۳۹۹

در سنگینی سایه کرونا بر جشهان کنونی، مار زیادی از برنامه¬های فضایی از جمله برنامه¬های ایالات متحده در سکوتی اجباری به تعویق افتادند و در مقابل پرتاب موشک لانگ مارچ بی 5 که قرار است در آینده فضانوردان چینی را به ایستگاه فضایی ساخت این کشور و پس از آن به ماه ببرد، نشان می¬دهد چین فعالیت¬های فضایی خود را در پیچیده¬ترین شرایط بین¬الملل بی¬وقفه پیش می-برد. از سویی دیگر درحالی¬که چین از ورود رقابت خود با آمریکا به مرحله خطرناکی خبر داده، دونالد ترامپ قطع هرگونه همکاری با چین را اعلام کرده و پیش از این تجربه جهانی نیز معاون وزیر دفاع آمریکا در امور چین بر لزوم در اختیار داشتن تسلیحات پیشرفته و آمادگی برای رویارویی با این کشور تأکید کرده است. افزایش امکان هرگونه رویارویی نظامی بین ایالات متحده و چین با توجه به پیشینه مملو از هراس در روابط فضایی دو کشور جایگاه فضا در مناسبات دو کشور را در جهان پس از کرونا و در بستری از تحولات عرصه بین¬الملل بحث ¬برانگیز ساخته است.