العربیة

گروه بررسی مسائل ژئوپولیتیک و استراتژیک خاورمیانه

تعداد 88

پنجمین نشست تخصصی گروه مسایل استراتژیک خاورمیانه

امارت اسلامی افغانستان و جمهوری اسلامی ایران؛ زمینه‌های رویارویی و همکاری

نویسنده: افسانه رشاد (دبیر گروه )  |   ۲۷ مهر ۱۴۰۰

گروه بررسی مسایل استراتژیک «مرکز مطالعات علمی و بررسی‌های استراتژیک خاورمیانه» طی پنجمین نشست تخصصی در تاریخ 22 مهر 1400 مسأله افغانستان را تحت عنوان «امارت اسلامی افغانستان و جمهوری اسلامی ایران؛ زمینه‌های رویارویی و همکاری» به بحث و بررسی کارشناسان این حوزه آقایان دکتر نوذر شفیعی و دکتر مجتبی نوروزی نهاد. در ابتدای جلسه مدیر گروه مسایل استراتژیک طی بیان مقدمه‌ای، به طرح مسأله و تشریح اهمیت و ضرورت موضوع پرداختند. خانم دکتر فاطمه سلیمانی مروری کوتاه بر روابط پرفراز و نشیب جمهوری اسلامی ایران و طالبان در سه دهه گذشته داشتند.

تنش بین تهران و باکو در سایه متغیر اسرائیل

نویسنده: سید حامد حسینی  |   ۱۷ مهر ۱۴۰۰

آذربایجان و ارمنستان مدت‌هاست که در منطقه مورد بحث قره‌باغ، منطقه‌ای که اکثریت آن ارمنی است، دچار تنش‌های مستمر شده‌اند که طی 30 سال گذشته دو جنگ تمام‌عیار در آن صورت گرفته است. به دنبال پیروزی جمهوری آذربایجان در سال 2020، باکو شروع به ادعای سرزمینی خود در بخش‌هایی از جمهوری ارمنستان کرد

بازسازی ارتش سوریه: صحنه رقابت دوستان و دشمنان

نویسنده: سید حامد حسینی  |   ۲۹ شهریور ۱۴۰۰

پس از یک دهه جنگ خونین داخلی، روند بازسازی ارتش سوریه - که هنوز در مناطق مختلف این کشور با گروه‌های شورشی در جریان است - آغاز شده است. روسیه و ایران برای نفوذ در این فرایند بازسازی تلاش می‌کنند و ارتش سوریه احتمالاً در سال‌های آینده به آن‌ها وابسته خواهد ماند. از آنجا که این امر پیامدهای مستقیمی برای اسرائیل دارد، تل آویو چگونه می‌تواند به این وضعیت رسیدگی کند؟ یک دهه درگیری در سوریه نشان داد که در درجه اول، تهدید بالقوه اولیه برای حکومت بشار اسد دارای ابعاد داخلی است و نه درگیری با اسرائیل. ارتش سوریه به عنوان یک ارتش عمدتا کلاسیک اکنون نیاز به بازسازی دارد. در عین حال، نیاز عملیاتی برای بهبود عملکرد دفاعی در برابر حملات هوایی که توسط اسرائیل انجام می‌گردد، وجود دارد. با این حال، بحران عمیق اقتصادی و احتمال ادامه جنگ در سوریه مسائلی هستند که توجهات و منابع لازم را به خود جلب می‌کند

عراق و مسئله دولت پنهان

نویسنده: سید حامد حسینی  |   ۸ شهریور ۱۴۰۰

مناقشه بر سر گروه‌های مسلح دخیل در بسیج مردمی بخش مهمی از نگرانی‌های عرصه سیاسی عراق را به خود اختصاص داده است. این گروه‌ها که به دلیل نزدیک بودن به مواضع بازیگر پشتیبان و سطح بالای وفاداری به رهبری جمهوری اسلامی مشهور هستند اکنون با عنایت به منابع قدرت، بودجه و قابلیت‌هایی که دارا هستند به آن‌ها این امکان را داده است که نهادهایی موازی با نهادهای دولتی را تشکیل دهند، به‌طوری که اکنون به کارگیری اصطلاح دولت پنهان دور از واقعیت نیست. این گروه‌های مسلح و تأثیرگذار نماینده بخش عمده‌ای از بسیج مردمی هستند

روابط عربستان و سوریه در مسیر جدید

نویسنده: سید حامد حسینی  |   ۱۰ مرداد ۱۴۰۰

کشورهای حوزه خلیج فارس به‌تدریج رویکرد خود را در قبال وضعیت فعلی سوریه تغییر می‌دهند؛ کشورهایی که قبلا از مخالفان حکومت بشار اسد حمایت می‌کردند، در حال حاضر و به‌آرامی با واقعیت ظهور یافته خود را تطبیق کرده و به دولت موجود نزدیک‌تر می‌شوند. اگرچه لزوماً این یک اتفاق خوشایند و مطلوب برای این بازیگران نیست

پرونده ویژه گروه کشمکش و همکاری در خاورمیانه

برخاسته از گور ، بازخیزی طالبان

نویسنده: نجمه ملکیان بروجنی سید محسن (ميلاد) مصطفوی (مدیر گروه) عبدالعزیز مولودی هیراد مخیری (دبیر گروه)  |   ۴ مرداد ۱۴۰۰

نام این پرونده در مورد طالبان، «برخاسته از گور» است ولی بیش از اینکه در مورد اضمحلال طالبان و بازگشت دوباره آن باشد، در مورد شکل حکومت طالبان است که شکل مطلوب حکمرانی آنها حکومت گورستانی است . شاید در این روزها به لحاظ شکل با طالبان جدیدی مواجه باشیم ولی به لحاظ محتوا طالبان همان طالبان با تفکر سلفی و وهابیت، انفجارهای انتحاری، سیاست زمین سوخته، دشمنی با اندیشه و تاریخ و هنر و سیاست‌های بدوی و غیر انسانی با اهالی افغانستان است.

تبعات منطقه‌ای خروج ایالات متحده از افغانستان

نویسنده: سید حامد حسینی  |   ۲۰ تیر ۱۴۰۰

به نظر می‌رسد که خروج نیروهای ائتلاف بین‌المللی از افغانستان، پس از دو دهه کارزار علیه طالبان، خلأ بزرگی برجای خواهد گذاشت که از هم‌اکنون و به‌وضوح در فروپاشی‌های پی‌درپی مناطق تحت کنترل حکومت مرکزی به دست پیکارجویان طالبان آشکار شده است. در درجه اول درک تحولات در دینامیک‌های قدرت و پیامدهای خروج نیروهای ائتلاف بین‌المللی به رهبری ایالات متحده پس از بیست سال جنگ و میزان شکافی كه این عقب‌نشینی در سطح منطقه برجای خواهد گذاشت حائز اهمیت بسیار است.


اعضاءگروه