گروه مطالعاتی مصر و شمال آفریقا

ریشه جنبش های عربی؛ با تاکید بر آرای طارق رمضان

۹ اردیبهشت ۱۳۹۳

روز سه شنبه 26 فروردین ماه 1393، گروه "مطالعات مصر و شمال آفریقا" پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه نشستی را با عنوان "ریشه جنبش های عربی؛ با تاکید بر آرای طارق رمضان" برگزار کرد. در این نشست که با حضور دکتر سیدعبدالأمیر نبوی مدیر گروه، برخی از اعضاء و دانشجویان دکتری و کارشناسی ارشد تشکیل شد، خانم سیمین بهبهانی پژوهشگر مهمان پژوهشکده و دانشجوی دکتری اندیشه سیاسی دانشگاه تهران به ایراد سخنرانی پرداخت.

انتخابات پارلمانی و معادلات جدید قدرت در عراق از منظر نظریه بازها

نویسنده: سیامک بهرامی  |   ۷ اردیبهشت ۱۳۹۳

از منظر تئوری‌بازها، الترناتیوهای جدید سیاسی پیش روی عراق در انتخابات پارلمانی می‌توانند در قالب 4 استراتژی حداکثر- حداکثر، حداقل – حداکثر، حداکثر - حداقل و حداقل- حداقل تجلی یابند. تنوع استراتژی‌ها نشان از پیچیدگی کلاف سردرگم سیاست در عراق دارد، سیاستی که تنوع در آن ماهیت قدرت را هم تغییر داده است.

اشتباه نکنید آقای پترائوس! رفع تحریم ها منجر به ثبات منطقه ای می شود

نویسنده: کیهان برزگر  |   ۶ اردیبهشت ۱۳۹۳

اخیرا در روزنامه واشنگتن پست مقاله ای به قلم مشترک دیوید پترائوس و ونس سرچوک منتشر شده است که به دولت اوباما توصیه می کند به سیاست قدیمی حضور مستقیم و همه جانبه آمریکا در منطقه برای مهار ایران متوسل شود. دکتر کیهان برزگر در یادداشت زیر جوابیه مبسوط به این مقاله نوشته و بحث کرده است که تا چه حد استدلال های این دو نویسنده می تواند ناکارآمد و تاریخ گذشته باشد.

بحران اوکراین و فرصت های جدید برای منافع ملی ایران

۱ اردیبهشت ۱۳۹۳

به طور کلی می توان گفت که ایران در بحران اوکراین و الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه می تواند با حفظ سیاست مستقل ملی و عدم تمایل به هیچ یک از قدرت های بین المللی و تقویت سیاست منطقه گرایی، منافع ملی خود را در سه حوزه "مسائل دفاعی ، امنیتی و موازنه قوا منطقه ای"، "پرونده هسته ای ایران" و "مسائل مربوط به انرژی" دنبال کند.

پیامدهای مواضع ایران در قبال بحران اوکراین

۳۱ فروردین ۱۳۹۳

در مجموع باید گفت که سیاست ایران در خصوص این بحران موضع انفعالی نیست بلکه رویکرد ایران ناشی از یک خرد جمعی و موضعی واقعگرایانه است. مسئله ای که حلقه گمشده سیاست خارجی طی سالیان اخیر بوده است و چشم انداز این رویکرد در صورت برخورد معقول و همراه با حسن نیت غرب و روسیه می تواند نتایج مثبتی را برای کشور به همراه آورد.

بررسی بحران اوکراین

۲۷ فروردین ۱۳۹۳

روز چهارشنبه 20 فروردین ماه 1393، در ادامه مجموعه جلسات کارگاه زبان انگلیسی پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه در سال تحصیلی 1393- 1392، هشتمین جلسه از مجموعه این جلسات با موضوع "بررسی بحران اوکراین" برگزار شد. در این جلسه که با مدیریت دکتر سجاد عابدی پژوهشگر مهمان پژوهشکده تشکیل گردید، آقای روزبه حاتمی نکات خود را در خصوص موضوع نشست به زبان انگلیسی در حضور اعضای کارگاه ارائه کرد.

تحولات خاورميانه، ادامه بي‌ثباتي و فرضيه‌هاي پيش‌رو

نویسنده: سید حسین موسوی (رئیس مرکز پژوهش های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه)  |   ۲۰ فروردین ۱۳۹۳

اينك اين پرسش مطرح مي‌شود كه چرا خاورميانه تا اين سطح بي‌ثبات است؟ چرا نه رژيم هاي استبدادي توان و ظرفيت امنيت‌سازي و ثبات‌آفريني دارند و نه بديل هاي آنان؟ آيا مي‌توان با يك پاسخ ساده به اين پرسش مهم واكنش داد و گفت كه ملت هاي منطقه خاورميانه هنوز به بلوغ سياسي نرسيده‌اند؟ آيا مي‌توان گفت كه ملت هاي منطقه براي دستيابي به يك مدل پيشرفته از «دولت‌سازي» نبايد به خيزش همگاني دست مي‌زدند؟ اين ها و مجموعه ديگري از پرسش هاي محوري اكنون براي همه ناظران سياسي، جامعه‌شناسان و نخبگان سياسي مطرح است. دکتر حسین موسوی در این مقاله سعی در کنکاش در این مقوله را دارد.

چشم‌انداز مذاكرات ايران و امريكا: توافق بر سر نظم نوين منطقه‌ای

نویسنده: سید حسین موسوی (رئیس مرکز پژوهش های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه)  |   ۱۹ فروردین ۱۳۹۳

به نظر مي‌رسد شروع مراحل اجرايي موافقتنامه ژنو ميان ايران و كشورهاي 1+5، بهانه­ ای شده است برای غرب تا ايران را در معادلات مهم منطقه‌اي، وارد کند. ايران نشان داده است كه در دستيابي به این توافق همه‌جانبه جدي است. ايالات متحده امريكا با شناخت و ارزيابي دقيق اين واقعيت مي‌تواند با ایران به عنوان یک قدرت بزرگ منطقه‌اي در جهت دستيابي به توافق همه‌جانبه در مورد برقراري نظم نوين منطقه‌اي به تفاهم برسد. به شرط آنكه زاويه نگاه دولت امريكا از محدوده تنگ امنيت اسرائيل فراتر برود و منطقه خاورميانه را بر پايه يك حوزه گسترده‌تر از محدوده اسرائيل مورد بازنگري قرار دهد. دکتر حسین موسوی در این مقاله ضمن تحلیل موقعیت­ های بحرانی در منطقه خاورمیانه، با نگاهی به تحولات سوریه، عراق، افغانستان، بحرین و یمن، افتراقات و اشتراکات ایران و امریکا بر سر هر یک از این کشورها را به چالش کشیده است.

آمریکا و تحریم نفتی روسیه

نویسنده: مریم پاشنگ  |   ۱۹ فروردین ۱۳۹۳

باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا به روسیه هشدار داده هرگونه تجاوز به اوکراین می تواند پیامدهایی را برای روسیه به همراه داشته باشد. اما بسیاری از کارشناسان بین المللی اعتقاد دارند که امریکا کار چندانی نمی تواند انجام دهد چون گزینه نظامی واقع بینانه ای وجود ندارد و وابستگی متقابل اقتصادی و انرژی بین اروپا و روسیه اعمال هرگونه تحریم اقتصادی علیه کرملین را بسیار سخت کرده است.

نشست مشترک پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه و انجمن علوم سیاسی ایران با موضوع "ایران، صلح و امنیت بین المللی"

۲۹ اسفند ۱۳۹۲

روز یکشنبه 25 اسفند ماه 1392 پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه با همکاری انجمن علوم سیاسی ایران نشستی را با موضوع "ایران، صلح و امنیت بین المللی" برگزار کرد. در این نشست پژوهشگران مقیم و مهمان پژوهشکده، برخی اساتید دانشگاه، و جمعی از دانشجویان مقاطع دکتری و کارشناسی ارشد از دانشگاه های مختلف حضور داشتند. سخنرانان این نشست آقايان دکتر مجتبي مقصودي استاد دانشگاه و رئيس انجمن علوم سياسي ايران، دکتر کیهان برزگر استاد دانشگاه و رئیس پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه، دکتر محمدرضا دهشيري استاد دانشگاه و دکتر محمد جواد حق شناس اساتید دانشگاه بودند.