گروه مطالعات توسعه محلی در خاورمیانه

تعداد 2223

خاورمیانه آشوب زده در پساکرونا

نویسنده: سهراب انعامی علمداری  |   ۲۴ خرداد ۱۳۹۹

زمانی که ویروس کرونا موسوم به «کووید ۱۹» در اواسط ماه دسامبر (۲۴ اذر) در شهر ووهان در مرکز چین گزارش شد، شاید کمتر تحلیلگر و پژوهشگری پیش بینی می کرد که این ویروس و بیماری آرام آرام به عاملی برای تغییرات در سطوح مختلف فردی، جوامع، دولت ها و حوزه های منطقه ای و بین المللی تبدیل شود.    

ارتباطات و روابط بين‌المللي

نویسنده: علی رستمی (ناظر علمی)  |   ۲۰ خرداد ۱۳۹۹

امروزه ارتباطات و رسانه ابزار مهمي براي ذخيره يا ارسال اطلاعات داده‌ها و خبر است. اين كارها هم درون كشوري و هم برون كشوري انجام مي‌شود و به عبارتي مرزي نمي‌شناسد بنابراين از يك تنوع خاص در ارتباطات برخوردار است چراكه مخاطب از سطح داخلي به سطح بين‌المللي كشانده مي‌شود. در اين مقطع ديگر نمي‌توان از مخاطب صرفا ملي سخن گفت، امكانات جديد موقعيت جديدي را در اختيار مخاطبان قرار مي‌دهد كه عمده‌ترين آن دسترسي آسان و تقريبا بي‌مانع به رسانه‌هاي خارجي و شبكه‌هاي اجتماعي متنوع است

تحریم‌های آمریکا و مشکلات ارسال کالاهای بشردوستانه به ایران

نویسنده: طه اکرمی  |   ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۹

در ماه‌های اخیر، وضعیت اضطراری در کشور‌های مختلف جهان نظیر چین، روسیه، آمریکا، ایران، عربستان، آلمان، انگلیس و ... اعلام شده است و این ویروس تقریبا در همه کشورهای جهان مشاهده شده است. این ویروس نظم و روال موجود در همه کشورهای جهان را که تا پیش از آن، بر کشورها حاکم بود به زیر سوال برده و مدل های جدید مدیریت بحران را در این کشورها شکل داده است. در مورد کشورمان، تحریم های آمریکا و مشکلات ارسال کمک های بشر دوستانه موضوع را حتی پیچیده تر کرده است.

بحران کرونا و فرصتی برای خلق روایت‌های نو

نویسنده: آنا یوسفیان  |   ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۹

پس از گذشت تقریبا پنج ماه از ورود ویروس همه گیر کووید 19، بازیگری غیر دولتی و نامرئی به عرصه بین الملل و بروز صدمات اقتصادی و اعتباری، اولین و شاید مهم ترین پرسشی که به ذهن می رسد این است دورنمای روابط بین الملل در دوران پسا کرونا با توجه به فرصت ها و تهدید های به وجود آمده چیست؟

نخست وزیری الکاظمی در عراق و معمای امنیتی ایران

نویسنده: اعظم ملایی  |   ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۹

ایران و عراق در طول تاریخ همواره روابط پر فراز و نشیبی را تجربه کرده اند که در طیفی از دوستی و همکاری تا خصومت، دشمنی و جنگ در نوسان بوده است؛ با این حال بعد از سقوط صدام حسین، روند مناسبات دو کشور نشان داد که اگر کار به ملته ا و روندهای دموکراتیک واگذار شود و از قید دولتمردان ستیزه جو و جاه طلب رهایی یابد، اشتراکات فرهنگی و مذهبی و الزامات ژئوپلیتیک و راهبردی دو کشور را به هم نزدیک کرده و دوستی و همکاری را جایگزین خصومت و دشمنی خواهد کرد. اکنون انتخاب الکاظمی به عنوان نخست وزیر عراق می تواند به طور نسبی برای ایران گزینه ای مطلوبی باشد.

چالش نفتی ترامپ و بن سلمان

نویسنده: شهره پولاب  |   ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۹

در روز دوم آوریل 2020 دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده در یک تماس تلفنی با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی از وی خواست تا تولید نفت را کاهش و به جنگ نفتی با روسیه خاتمه دهد. وی همچنین هشدار داد اگر سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) شروع به کاهش تولید نفت نکند، وی نیز قادر نخواهد بود تا قانون‌گذاران آمریکایی را از تصویب قانون خروج نیرو‌های آمریکایی از عربستان منع نماید. بن سلمان نیز در واکنش به احتمال تصویب این قانون تهدید نمود که در معاملات نفتی خود از دلار چشم‌پوشی خواهد کرد.

آینده شوم تکفیری ها

نویسنده:  فائزه قاسمی  |   ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۹

تفکرات وستفالیایی، معمولا اهمیت و قدرت گروه ها و سازمان های غیردولتی را نادیده می گیرند. این گروه¬ها زمانی که خارج از چارچوب ساختار شناخته شده دولت ملت ها عمل می کنند، به عنوان نوعی آنومی و یک بی نظمی که «تنها» باید سرکوب شود، دست کم گرفته می شوند. اما جهان امروز نشان داده این آنومی ها احتمالا بخشی از ساختار اصلی زیست ما در سیاست بین الملل کنونی هستند. قاعده¬اند و نه استثنا. نوعی مقاومت –فارغ از نگاه اخلاقی- در برابر نظم موجودند. تعدد گروه های تروریستی غیردولتی و زایش یکی پس از دیگری آنها نشان داده این گروه ها بخشی از مقاومت «متفاوت»ها در برابر تفکر غالب دولت-ملت گرایی هستند که علاقه¬مند به یکسان سازی ایده ها و رویه¬هاست. با این حال، امری دیگر درخصوص گروه های تروریستی هم غالبا نادیده گرفته شده است: توانایی آنها برای عمل کردن مانند دولت¬ها.

ابربحران بازار نفت

نویسنده: مریم پاشنگ  |   ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۹

شاید تاریخ بازارهای نفت تا کنون تا این حد آشفتگی و سردرگمی را تجربه نکرده باشد. در پی همه گیر شدن ویروس کرونا، اعمال قوانین قرنطینه در بسیاری از کشورها به سقوط سهام در بازارهای بورس و افزایش نرخ بیکاری و کاهش شدید فعالیت های اقتصادی در کشورهای تحت تاثیر این اپیدمی در چند ماه اخیر منجر شده و به باور کارشناسان دنیا را وارد رکود اقتصادی عمیق تر نسبت به رکود بزرگ سال 2008 کرده است.

روابط بین المللی در دوران پسا کرونا

نویسنده: مرتضی بدری  |   ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۹

نظام های سیاسی نمایندگان طبقات خاصی از اجتماع اقلیت اکثریت شده هستند که به صورت سرمایه گذار و حامی در صحنه های سیاسی حضور می یابند. قبل از ویروس کرونا نظام های سیاسی و بازیگران در سطح محلی، منطقه ای و بین المللی بر این باور بودند که علیرغم حضور در جمع، منافع انحصاری را دنبال کنند. پدیداری ویروس کرونا همه معادلات خطی روابط بین المللی جاری پس از جنگ دوم جهانی را بهم ریخت و بازیگران عرصه بین المللی را از اهمیت حضور، باور و پذیرش آگاه ساخت.

توسعه‌طلبی رژیم اسراییل با طرح معامله قرن

نویسنده: احسان اعجازی (مدیر گروه)  |   ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۹

حضور دونالد ترامپ در کاخ سفید، منازعه اعراب و فلسطین را که در اواخر دوره ریاست جمهوری اوباما در حاشیه سیاست خارجی ایالات متحده قرار داشت، وارد مرحله جدیدی نمود. با توجه به دوستی عمیق بین کابینه بنیامین نتانیاهو و دونالد ترامپ، دور از انتظار نبود که دولت ایالات متحده سیاستی را در قبال این منازعه در پیش بگیرد، که بیش از پیش در جهت منافع رژیم اسرائیل قرار داشته باشد. ابتکار «طرح معامله قرن» را می توان در همین راستا ارزیابی کرد. مفاد این طرح نشان می دهد که ایالات متحده در ابتکار خود تنها منافع حیاتی اسراییل را در نظر گرفته است و از فلسطینی ها می خواهد که با دریافت پول و گرفتن امتیازات اقتصادی اندک از حقوق خود چشم پوشی کنند. اما این طرح با چالش های جدی روبرو است.


لیست نویسنده ها