آینده پژوهی غرب آسیا

تعداد 2198

دولت موقت الکاظمی: روابط عراق و عربستان- تقویت ناسیونالیسم عربی؛ علل و پیامدها

نویسنده: سمیرا ازکات  |   ۱ اردیبهشت ۱۴۰۰

تظاهرات اکتبر 2019 ، که شدیدترین اعتراضات از سال 2003 بود، صحنه سیاسی عراق را به کلی تغییر داد، معترضان خواستار استعفای دولت، تغییرقانون انتخاباتی (که به احزاب کوچکتر فرصت پیروزی در انتخابات را بدهد)، انتخابات زودهنگام (انتخابات 2018 را به دلیل مشارکت حداقلی فاقد مشروعیت می دانستند) و ... بودند با تشدید تظاهرات عادل عبدالمهدی نخست وزیر عراق، مجبور به استعفا شد، تظاهر کنندگان احزاب سنتی و محافظه کار را که از سال 2005 صحنه سیاسی عراق را در اختیار داشتند،

بازخوانی تاثیر انقلاب ایران بر گروه‌های اسلامگرا در ترکیه

نویسنده: محمد ریگی درخشان  |   ۱ اردیبهشت ۱۴۰۰

انقلاب سال 1979 ایران به رهبری آیت ‌الله سید روح‌الله خمینی (ره)، از دیدگاه اسلامگرایان مهم ‌ترین رویداد قرن بیستم محسوب می‌شود. وقوع این انقلاب نه تنها سیاست جهانی، بلکه جهان اسلام را نیز دچار تحول کرد. گروه‌های اسلامگرای ترکیه نیز در سال‌های 1960-1980 نیز تحت تاثیر جریان انقلاب در کشور همسایه (ایران) قرار گرفتند. در این یادداشت می‌کوشیم با توجه به حافظه تاریخی، خوانش جدیدی از موقعیت و چگونگی تاثیر انقلاب ایران بر گروه‌های اسلامی در محدوده زمانی مذکور بپردازیم.

لبنان؛ نابرابریِ منزلت

نویسنده: حسن سلامی  |   ۲۹ فروردین ۱۴۰۰

در لبنان مساله یا مشکل فرهنگی و اجتماعی بزرگی وجود دارد که می توان آن را " نابرابری منزلت " نامید. برای نمونه ، جوانانی وجود دارند که تحصیلات عالیه دارند و دانش آموخته ی دانشگاه های مهم داخلی و خارجی هستند اما اغلب بیکارند. در دیدار آذرماه 1398 خورشیدی با «زیاد حرفوش» مدیرعامل خبرگزاری ملی لبنان در ساختمان وزارت اطلاع رسانی در خیابان الحمراء در غرب بیروت، او با تاکید بر تازه ترین آمار گفت که 35 درصد دانش آموختگان این کشور، بیکارند.

حد و رسم انعطاف امریکا در برجام

۲۳ فروردین ۱۴۰۰

چهارشنبه آینده یعنی اول اردیبهشت 1400 دوباره دیپلمات های ایرانی و 1+5 در وین گردهم می آیند تا برجام را بعد از صدها زخم ترامپی، درمان و احیا کنند. اما پرسش و مساله اصلی این است که طرفین در میانه کوهی از بی اعتمادی و بدگمانی، تا چه حد و با چه رسم و طریقی حاضر و قادر به توافق خواهند شد؟

قلمرو دفاعیِ سند همکاری ایران و چین و تفکر راهبردیِ نخبگان چینی

نویسنده: مسعود رضائی  |   ۲۳ فروردین ۱۴۰۰

جمهوری اسلامی ایران، پیشرفت چشمگیر چین را معادل افول نسبی سلطة جهانی آمریکا می‌داند. این نگاه در راستای تفکری است که تهران مایل است آن را توزیع جهانیِ درست قدرت، یعنی ساختار چندقطبیِ جهانی در نظر بگیرد. به‌همین جهت ظرف سه دهۀ اخیر، تهران همواره در پی شکل‌دهی به ترتیبات همکاری راهبردی با چین و نیز در تلاش برای دستیابی به سازوکارهایی با مضامین ائتلاف و اتحاد نظامی بوده است. این تمایل و چشم‌انداز از زمان تصویب سند همکاری 25 ساله با چین در هیأت دولت و متعاقباً امضای آن در اوایل فروردین 1400، نزد برخی مسئولان ایرانی جدی‌تر شده است. اما به نظر نمی‌رسد منطق ورود به مشارکت راهبردی چین با ایران (به‌رغم وجود برخی دغدغه‌های مشترک) با سطح و محدوده‌ای که تهران برای آن تعیین و روی آن مانور می‌دهد همخوانی داشته باشد و سطوح عالی ائتلاف و اتحاد را پوشش دهد.

گزارش گروه اقتصاد سیاسی تحریم با عنوان «تحریم‌های اقتصادی و حقوق بشر»

۲۱ فروردین ۱۴۰۰

سومين و آخرين نشست آنلاين گروه اقتصاد سياسي تحريم در سال 1399، روز پنج‌شنبه 21 اسفند با حضور پروفسور متیو هَپ‌اُلد (Matthew Happold)، استاد تمام حقوق بین‌الملل عمومی دانشگاه لوکزامبورگ، دكتر قدير نصري، اعضاي گروه و مهمانان علاقه‌مند به مسائل تحريم و حقوق بشر برگزار شد و نظر به حيطه تخصصي پروفسور هَپ‌اُلد، مشروعيت تحریم‌های اقتصادي از منظر حقوق بین‌الملل عمومي و با محوريت رويكرد اتحاديه اروپايي نسبت به تحريم و حقوق بشر مورد بحث و تبادل‌نظر قرار گرفت.

بهار عربی در چنبرۀ نئولیبرالیسم: ساز‌وکارهای مهار انقلاب

نویسنده: محمدرضا صدقی رضوانی  |   ۱۷ فروردین ۱۴۰۰

رخداد پیچیده و متکثری نظیر بهار عربی را نمی‌توان تنها از یک منظر بررسی کرد؛ دشواره‌ای که منبعث از دینامیزم متفاوت تحولات در هر کدام از کشورهای درگیر در این انقلابات است. در حالی که تحولات در تونس و مصر منجر به رخدادهایی مدنی‌تر و مسمالت‌آمیزتر شد، همزمان این خیزش‌ها در کشورهایی نظیر لیبی، سوریه و یمن به جنگ‌های داخلی و دخالت‌ نظامی نیروهای خارجی منتهی شد. بر این مبنا نمی‌توان چنین پدیدۀ سیاسی و اجتماعی چند وجهی را به یک وضعیت همگن در همۀ جوامع متأثر از بهار عربی تقلیل داد. این امر لزوم توجه به وضعیت خاص هر کدام از این کشورها را برجسته می‌کند. علی‌رغم تفاوت‌هایی که به پویایی تحولات و ساخت‌ سیاسی و وضعیت نیروهای اجتماعی هر کدام از این جوامع مرتبط است، در یک نگاه کلی مشابهت‌هایی به مثابۀ زمینۀ شکل‌گیری این انقلابات در بین این کشورها قابل مشاهده است.


اعضاءگروه