ترامپ و سرنوشت برجام

سوای اینکه ترامپ چه رویکردی درباره برجام در پیش خواهد گرفت و سرنوشت برنامه جامع اقدام مشترک چه خواهد شد، برای ایران، تعیین تکلیف سریع تر، بهتر از در هوا ماندن دوباره است، چون حس بی اطمینانی از اوضاع سیاسی- اقتصادی و تأثیرات منفی روانی آن اصلا خوب نیست و باید در این زمینه با ابتکارعمل مدیریت برجام را جدی گرفت.

 

به گزارش «تابناک»؛ کیهان برزگر، استاد روابط بین الملل در یادداشتی پیرامون موضع دونالد ترامپ درباره برجام تأکید کرد: ساعت دیگر ترامپ در مورد تأیید یا عدم تأیید منفعت برجام (توافق هسته ای ایران با قدرت های بزرگ) تصمیم خود را اعلام می کند؛ هرچند پیش بینی در مورد تصمیم نهایی رئیس جمهور امریکا همچنان کار سختی است، این نکته کاملا آشکار است که در هر شرایطی، هدف ترامپ بی اثر کردن برجام برای منافع ایران است.

 

برای فهم بهتر از تصمیم احتمالی ترامپ باید به دو نکته توجه کرد: نخست اینکه شیوه منفعت و معامله ـ مسلک بودن ترامپ او را به سمت تمدید مجدد و در هوا نگهداشتن برجام برای یک دوره دیگر هدایت می کند. چون با این روش بهتر می تواند رژیم های عربی مثل سعودی و امارات را از ترس ایران بدوشد، اروپایی ها را از اضطرار ژئوپلتیک ناشی از جنگ احتمالی در خاورمیانه بترساند و از چینی ها در حوزه های اقتصادی امتیاز بیشتری بگیرد. دوم، نگاه ایدئولوژیک - محور بر او حاکم شده و از برجام خارج شود.

 

در اینجا اوبامازدایی برای تحقق قول های انتخاباتی به رأی دهندگان، خود در سیاست داخلی و پیروی از خواست‌های سعودی‌ها و اسرائیل که خواهان خروج از برجام هستند برجسته می شود. این کشورها تنها راه فشار و مهار قدرت ایران را خلاص شدن امریکا از برجام و شکاف در جبهه غربی برای تکمیل محاصره سیاسی و اقتصادی ایران می دانند، تا این کشور از درون دچار تغییر و تحول جدی شود.

 

واقعیت این است که ترامپ ضمن تجارت مسلک بودن، فردی ایدئولوژیک و سطحی است که تأمین منافع امریکا را در ایجاد حس سردرگمی استراتژیک و نمایش قدرت از نقش برتر این کشور در جهان و کسب سود از این طریق می بیند.

 

بنابراین نباید از اعلام خروج وی از برجام چندان هم تعجب کرد؛ اما برای ایران، تعیین تکلیف سریع تر، بهتر از در هوا ماندن دوباره است، چون حس بی اطمینانی از اوضاع سیاسی - اقتصادی و تأثیرات منفی روانی آن اصلا خوب نیست. ورود ایران به برجام یک منطق استراتژیک اقتصادی و سیاسی در رفع تحریم ها و حل معضل استراتژیک با امریکا داشت. اکنون هر دو برگشته اند؛ پس باید مدیریت بحران برجام را در یک منطق قوی‌تر دیگر و با اولویت دادن به دفع تهدیدات ترامپ و متحدانش جستجو کرد.

 

منبع: تابناک


نویسنده

کیهان برزگر

کیهان برزگر رئیس سابق پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه است. وی دانشیار روابط بین‌الملل در واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی می‌باشد. حوزه مطالعاتی دکتر برزگر مطالعات سیاست خارجی، مسائل خاورمیانه و خلیج فارس، روابط ایران و آمریکا، و مسائل هسته‌ای ایران است.