گروه مطالعاتی روندهای فكری
زیست جهان و اهمیت آن در زندگی سیاسی: با نگاهی به روندهای سیاسی در خاورمیانه امروز
توضیح
نگاهی به سرنوشت کشورهای خاورمیانه، از مصر تا بحرین، این پرسش را به ذهن ما مینشاند که قانون سالاری در این کشورها چرا این قدر دشوار شده است؟ قانون اساسی عراق را نگاه کنید! این قانون بسیار دموکراتیک نوشته شده. ولی خوب! آیا دموکراتیک شدن با قانون نوشتن محقق میشود؟ در باب تکوین و تعمیق دموکراسی، دکتر معینی علمداری نظر دیگری دارد: به باور او دموکراسی باید وارد زندگی روزمره شود و در حیطه نظریهها محبوس نماند زیرا در غیاب یک ذهنیت مشترک، دموکراتیک شدن میسر نیست. به بهانه انتشار کتابی بنام زیست جهان و اهمیت آن در زندگی سیاسی که اخیرا به قلم دکتر معینی نوشته و منتشر شده، جلسهای ترتیب دادهایم تا در چند و چون دموکراتیزاسیون در خاورمیانه درنگی بکنیم. آنچه در پی میآید مشروح این نشست گروه روندهای فکری با حضور دکتر معینی علمداری است.
سه گانهٔ گروه روندهای فکری
در ابتدای این نشست، دکتر قدیر نصری مدیر گروه روندهای فکری مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه به عرض خیر مقدم به حاضران و دکتر معینی علمداری پرداخت. دکتری نصری در تشریح پروژهها و کارهای گروه روندهای فکری گفت: گروه روندهای فکری سه پروژۀ اساسی دارد. پروژۀ نخست گروه، مرور متنهای ماندگار است. یعنی ما متنهای اساسی و ماندگار را میخوانیم، مرور میکنیم و نقد میکنیم. در همین چارچوب تاکنون چند مقاله و کتاب مناسب و ماندگار را خواندهایم و این پروژه را به مرور ادامه میدهیم. پروژۀ دوم مطالعۀ جامعهشناسیِ اندیشۀ خشونت است و بالاخره پروژۀ سوم مواجهۀ انتقادی با اندیشمندان است که در این چارچوب اندیشهوران معاصر ایرانی را دعوت کردیم و بعضاً به نقد آثار اساسی شان پرداختیم. موضوع جلسۀ امروز، اثر جدید دکتر جهانگیر معینی علمداری است با عنوان «زیستجهان و اهمیت آن برای نظریۀ سیاسی». سرکار خانم دومانلو و آقای مقدمشاد، دو تن از دانشجویان دورۀ دکتری اندیشۀ سیاسی در دانشگاه تهران نقد آن را برعهده گرفتند تا به بررسی و نقد رودرروی این اثر بپردازند. کسانی که این اثر را در حضور شما نقد خواهند کرد این اثر را یک بار یا دوبار نخواندهاند بلکه برحسب حوزۀ مطالعاتی خود از پیش با مطالب و آرای کتاب و آرای دکتر معینی آشنا بودند و بعد هم تأمل کردند. از این جهت این جلسه برای ما فرصت مغتنمی است که اطلاعات دسته اول و پرباری خواهد داشت. روش ما در این جلسات مبتنی بر نقد گفتوگویی است که به نظر ما بسیار بهتر از نقد مکتوب و یک طرفه است. به تعبیر سقراط، عدالت در گفتوگو بیشتر و بهتر رعایت میشود. در نوشتار معمولا عدالت رعایت نمیشود چون نویسندهای که نقد شده، مجال سخن گفتن ندارد.