خاورمیانه شناسی به روال اولیویه روا : ابداعات مفهومی و دیدگاههای استرات‍ژیك

توضیح
یكی از برنامه های سه گانه گروه روندهای فكری، تامل در متن های دوران ساز است كه در كنار خشونت پژوهی و نیز نشست انتقادی با دانشوران ایران زمین با عنوان در كجا ایستاده ایم؟، به كاوش و تفحص در اركان فكری و ذهنی تحولات می پردازد. در نشست اردیبهشت 1395، اعضا و حاضرین این نشست، روی افكار و آرا اولیویه روا (متفكر شهیر فرانسوی و نویسنده كتب متعدد از جمله : سیاست آشوب در خاورمیانه، جهل مقدس، آینده اسلام سیاسی، مواجهه سكولاریسم و اسلام) در باب خاورمیانه و آینده آن پرداختند. ارایه بحث بر عهده دكتر قدیر نصری، مدیر گروه روندهای فكری، بود. نصری  بعد از طرح چهارچوبی برای اندیشه شناسی به بررسی این سوال پرداخت كه یافته های جدید اولیویه روا كدامند و چقدر صحت دارند. آنچه در ادامه می آید گزارش سخنان قدیر نصری در فنون اندیشه شناسی و نیز یافته ها و دیدگاههای روا می باشد. گفتنی است متن تفصیلی این بحث در كتاب سال روندهای فكری عرضه می شود و اینجا فقط به روایت كلیات بسنده می كنیم.
 
بحث اول: چهار رویه معمول برای فهم مقصود مولف/معنای متن
رویه یکم: الگوی هرمنوتیک
- تحلیل دستور یا قواعد صرف و نحو (مرگ مؤلف /  گادامر)
- تشریح زمینه و شواهد محیط تولید متن (كویینتن اسکینر)
- تطبیق ذهن نویسنده با متن و محیط (جرج کلاتسکو)
 
دوم: الگوی بحران شناختی (اسپریگنز)
- نظریه پرداز چه چیزی را بحران می بیند؟
- ریشه بحران از دید نظریه پرداز چیست؟
- جامعه یا نظم ایده آل نظریه پرداز چیست؟
- راههای عملی رسیدن به آن نظم ایده آل کدامند؟
 
سوم: الگوی کلاسیک
- کشف مقام و صلاحیت انسان (انسان شناسی یک اثر)
- کشف نقش خدا / طبیعت
- روش نظریه پرداز (متدولوژی) و اعتبار آن (معرفت شناسی)
 
رویه چهارم: الگوی پست مدرن
- حفاری سازمان دانش و رویدادها
- تبارشناسی یا نگرش انتقادی به سهم قدرت
- نفی سوژگی (فعال یا قانون گذاری آزادانه آدمی)
نفی تاریخ نگاری (تکیه بر گسست و یکتایی)
 
بحث دوم : چهار کتاب اساسی روا و سخن مركزی آنها
 
.Olivier Roy, The Politics of Chaos in the Middle East, NewYork, Columbia un Press, 2008, 172 pages - 
               
.Olivier Roy, Secularism confronts Islam, NewYork, Columbia, un.  Press, 2005, 144 pages - 
               
.Olivier Roy, Holy Ignorance: when religion and culture parts ways, NewYork: Oxford un.  press, 2010, 278 pages -
 
.Olivier Roy, Arab Society in Revolt, Brokings Ins, Washington, 2012 -
 
               
جهل مقدس: فهرست مطالب
بخش اول: فرهنگ زدایی از دین
- ملاقات دین – فرهنگ
- از تمدن تا تنوع فرهنگی
- دین، گروه قومی – ملت
- جدایی فرهنگ از دین
بخش دوم: جهانی شدن دین
- بازار آزاد یا سیطره بازار
- دین بازار
- استانداردسازی دین
 
رویارویی سکولاریسم – اسلام: فهرست مطالب
بخش اول: لائیسیته فرانسوی و اسلام (چه چیزی استثناست؟)
بخش دوم: لائیسیته و هویت فرانسه
بخش سوم: بحران دولت سکولار و اشکال جدید دینداری
بخش چهارم: سکولارسازی واقعی (De facto)
 
سیاست آشوب در خاورمیانه : فهرست مطالب
بحث اول: جنگ علیه ترور
بحث دوم: دشمن کیست؟ دشمن کجاست؟
بحث سوم: خاورمیانه
بحث چهارم: ایران: معلق بین بمباران – هسته ای شدن
بحث پنجم: القاعده
 
جامعه عرب در طغیان: چالش مدیترانه  ای غرب: فهرست مطالب
مقاله یكم: خیزش اسلامی و دموکراسی
مقاله دوم: غرب و چالش اسلام گرایی: پیش به سوی بازار دینی مشترک  (Toward a Common Religion Market)
 
موخره: مسئله های مركزی اولیویه روا
آیا مدرنیته دین را بلعیده است؟ آیا خیزش دین رونق می گیرد؟
جهانی شدن چگونه بنیادگرایی را جهانی کرده است و آن را رونق بخشیده است؟
چرا و چگونه ایمان بیشتر موجب فهم کمتر می شود؟ (نسبت بین دانسته های مؤمنان و خداناباوران)
تبار غربی القاعده
استعداد چندفرهنگ گرایی برای رشد تروریسم بنیادگرا
تبعید دین به عرصه خصوصی از سوی لائیسیته ( تقویت تروریسم )
جهل مقدس یا جدایی دین و فرهنگ (حذف دانایی از پروسه رستگاری)