نقش نفت در گذشته و آینده بازار جهانی انرژی

چکیده نشست

پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه در دوم اردیبهشت سال 1394، میزبان پروفسور مسرت بود که به واسطه تحقیقات گسترده اش در مورد مکانیسم قیمت گذاری نفت، محققی خوش نام است. مسرت کشف نفت را یکی از مهم ترین، جنجالی ترین و پرچالش ترین نوآوری های تاریخ بشر خواند و تصریح نمود که مصرف نفت در صنایع و حمل و نقل، عاملی بسیار قوی و مؤثر در رشد اقتصادی و گسترش سرمایه داری بوده و الگوی مصرف فسیلی با جمیع پیامدهای سیاسی و زیست محیطی اش، به دغدغه ای جهانی بدل شده است.

استاد دانشگاه اوزنا بروک در ادامه سخنان خود به طرح این پرسش پرداخت که آیا منابع فسیلی به زودی تمام خواهد شد. منابع نفتی و گازی شیل چه تأثیری بر الگوی مصرف و تولید کنونی خواهد داشت و انرژی های نو چه سهمی  در بازار مصرف جهانیان خواهد یافت. پروفسور مسرت در پاسخ بدین پرسش ها عنوان نمود که در آینده ای میان مدت- چرخ های صنعت جهان همچنان با سوخت فسیلی می چرخد و راکتورهای هسته ای دنیا به رغم پاک بودن، هنوز اقتصادی نیستند، نفت و گاز شیل فقط در مواقع فوق العاده و بحرانی، مشتری خواهد داشت و پیدایش منابع جایگزین برای سوخت های فسیلی تا اطلاع ثانوی دور از انتظار است. این نویسنده اقتصاد سیاسی در ادامه به مناقشات منطقه خاورمیانه، به سیاست های اخیر عربستان سعودی در تولید مازاد بر نیاز بازار جهانی نفت اشاره کرد و تصریح نمود که کار عربستان سعودی، تدبیری صرفا سیاسی برای تنبیه ایران و روسیه است تا تحرک خود را در خاورمیانه و اوکراین محدود نمایند. او این ایده دکتر محسن رنانی را در خصوص تدبیر غرب برای افزایش قیمت نفت و به تبع آن اقتصادی شدن سرمایه گذاری در بازار انرژی های نو را مردود شمرد و تأکید نمود که سازو کار قیمت گذاری نفت در بازار جهانی انرژی بسیار پیچیده و تابع متغیرهای بسیار متعددی است و تحولات اخیر نرخ بازار نفت، موید این واقعیت می باشد.

گفتنی است مشروح سخنان پروفسور مسرت در کتاب سال گروه روندهای فکری منتشر خواهد شد.