بهار عربی؛ روابط ایران و ترکیه

روز چهارشنبه 3 اردیبهشت ماه 1393، نهمین جلسه از مجموعه جلسات کارگاه تخصصی زبان انگلیسی پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه با موضوع "بهار عربی؛ روابط ایران و ترکیه" برگزار شد. در این جلسه که با مدیریت دکتر سجاد عابدی پژوهشگر مهمان پژوهشکده تشکیل گردید، خانم آنا یوسفیان دانش آموخته کارشناسی ارشد روابط بین الملل نکات خود را در خصوص موضوع نشست به زبان انگلیسی در حضور اعضای کارگاه ارائه کرد.

در ابتدای جلسه خانم یوسفیان با نیم نگاهی به پیشینه روابط دو کشور ترکیه و ایران اظهار داشت: برخی بر این باورند که بهار عربی جان تازه‌ای به رقابت میان ترکیه و ایران بخشیده است. رقابتی که بهار عربی آن را پررنگتر کرده است. از زمان آغاز این تحول، ترکیه در حین طرفداری از دموکراسی حمایت خود را برای تحقق آن نشان داده و همچنین با دولت های همسو با آن به خوبی ارتباط بر قرار کرده است. این به آن معنی است که ترکیه به ظهور ثبات و نظمی بر این مبنا در منطقه خوشبین است.

وی افزود در این میان سوریه یکی از عرصه هایی است که دامنه ای برای اختلافات میان منطقه ای ایجاد کرده است. یکی از بارزترین این اختلافات میان ترکیه و کشور ایران است. ترکیه و ایران در این زمینه دارای نگرانی هایی مشترک هستند از جمله "نا امنی های میان منطقه ای"، "خطر گسترش سلاح"، "به خطر افتادن امنیت انسانی و اجتماعی"، "خطر نفوذ نا آرامی که با ظهور عوامل افراط گرا شکل پیچیده‌ای به خود گرفته است" و "مساله پناهندگان است که بار سنگینی را بر دوش ترکیه گذاشته است."    

خانم یوسفیان در ادامه تأکید کرد که ترکیه و ایران دارای علایقی متضاد هستند. ترکیه به عنوان یک قدرت سنی در منطقه منافع خود را در برکناری حکومت اسد می داند. این در حالیست که ایران به عنوان یک قدرت شیعه در منطقه و با تاثیر غیر قابل انکارش در سوریه و به دلیل اهمیت استراتژیک رابطه‌اش با سوریه منافع خود را در برجای ماندن اسد در قدرت می داند.  
 
با وجود این تضاد لازم به ذکر است که روابط این دو کشور به خصوص در سال های اخیر در زمینه اقتصادی پیشرفت چشمگیری داشته است. علاوه بر این ترکیه حمایت خود را از روند صلح آمیز هسته‌ای ایران در چهارچوبNPT  به اثبات رسانده است.در شرایط کنونی که غرب روند ضد تروریستی را بر حل موضوع سوریه ترجیح داده است، ترکیه و ایران هم مسئولیتی سنگین تر و در عین حال فرصتی بهتر برای همکاری و رسیدن به نقطه ای مشترک  دارند.    

در ادامه جلسه با پرسش و پاسخ حاضرین پایان یافت.

گزارش: دکتر سجاد عابدی پژوهشگر مهمان و دبیر کارگاه زبان انگلیسی پژوهشکده.