اسرائيل در محاصره غزه

در پي حمله نيروي دريايي رژيم صهيونيستي به كاروان كشتي هاي حامل كمك هاي انساني به نوار غزه و كشتار جمعي از افراد و شخصيت هاي انساندوست در اين كشتي ها شرايط سختي در عرصه هاي مختلف براي اسرائيل پديد آمده كه در تاريخ پيدايش اين رژيم سابقه نداشته است. اين شرايط و تحولات پيراموني آن در سطح منطقه اي و بين المللي معادلات جديدي را در منطقه خاورميانه پديد مي آورد. براي درك بهتر اين معادلات و وضعيت جديد به بررسي پاره اي از مهمترين تحولات در روزهاي اخير مي پردازيم:
 

1. موج تظاهرات و راهپيمايي مردمي در سراسر جهان عليه اين اقدام رژيم صهيونيستي همچنان ادامه دارد. بويژه در يكي دو روز اخير در اكثر پايتخت ها و شهرهاي مهم از استراليا، اندونزي، كره جنوبي در خاور دورگرفته تا شبه قاره و خاورميانه و سراسر اروپا و شمال افريقا تا برخي از شهرها در امريكاي شمالي و جنوبي تظاهرات گوناگوني عليه اسرائيل صورت گرفته كه شايد گسترده ترين آن مربوط به انبوه جمعيتي است كه در خيابان هاي پاريس به راهپيمايي پرداخته و ضمن محكوم كردن اقدام غيرقانوني و غير انساني اسرائيل خواستار پايان دادن به محاصره نوار غزه شده اند.
 

مجموعه اين تظاهرات و شعارها و پلاكاردهاي همراه آن نشان مي دهد كه چهره اسرائيل در افكار عمومي جهانيان ديگر يك چهره مظلوم و محاصره شده در دريايي از دشمنان نيست، بلكه چهره موجوديتي است نژاد پرست كه هيچ حد و مرزي براي جنايت قائل نيست، موجوديتي كه خود را فراتر از همه قوانين و مقررات و اعراف انساني و بين المللي مي داند و بي توجه به همه اين قوانين و افكار عمومي جهانيان، براي تحقق هدف هاي خود به هر جنايتي دست مي زند و هر قانوني را زير پا  مي گذارد.

اين ميزان ابراز مخالفت و تنفر از اسرائيل در سطح جهاني تاكنون سابقه نداشته است. ضمناً بايد به اين تحول مهم نيز توجه داشت كه در شرايط كنوني، رژيم صهيونيستي نه با دولت ها بلكه با ملت ها و نهادهاي مردمي و غيردولتي روبروست و همين مسأله، چاره جويي و مقابله با وضعيت جديد را براي اين رژيم بسيار مشكل كرده است.
 

2. در عرصه ديپلماسي در بسياري از كشورهايي كه با اسرائيل رابطه رسمي دارند سفرا و نمايندگان اسرائيل به وزارت هاي امور خارجه احضار شده و مراتب اعتراض دولت ها به آنها ابلاغ شده است. در اين زمينه برخي از كشورها كه ظاهراً هيچ ارتباطي با مسأله فلسطين ندارند اقدامات شديدتري را انجام داده اند، مثلاً افريقاي جنوبي سفير خود در اسرائيل را فرا خوانده و نيكاراگوئه رابطه خود را با اسرائيل قطع كرده است.
 

3. در تركيه كه تا چندي پيش دوست و شريك استراتژيك اسرائيل در منطقه خاورميانه محسوب مي شد، امواج ضد صهيونيستي روز به روز قوي تر مي شود. شهر استامبول هر روز شاهد تظاهرات مردمي عليه اسرائيل است. از آنجا كه اكثر كشته شدگان در حمله اسرائيل به كشتي مرمره از شهروندان ترك هستند و عملاً ابتكار عمل در راه اندازي كاروان آزادي غزه در دست ترك ها بوده است.

ملت تركيه احساس مي كند مورد ظلم و اهانت قرار گرفته و خواهان انتقام از اسرائيل است. تشريح اجساد شهداي ترك نشان داده كه آنها از فاصله بسيار نزديك و گاه حتي از پشت و از ناحيه سر تيرباران شده اند. گفته هاي شاهدان عيني ثابت مي كند كه اين كشتار از پيش برنامه ريزي شده و هدفمند بوده است و ربطي به اقدام سرنشينان كشتي و در دفاع از خود با استفاده از ميله هاي آهني نداشته است.

اينك دستگاه قضائي تركيه سرگرم جمع آوري دلائل و مدارك لازم جهت تكميل پرونده ها و اعلام جرم عليه سران رژيم صهيونيستي است و دولت تركيه اعلام كرده است كه عادي كردن مجدد روابط با اسرائيل منوط به برداشتن محاصره از نوار غزه است، درخواستي كه تصور نمي شود اسرائيل به آساني با آن موافقت كند.
 

در اين مورد نكته مهم اين است كه اگر در دهه شصت گذشته رژيم صهيونيستي توانست در چارچوب داكترين «مركز و پيرامون» بن گوريون دو كشور مسلمان و غير عرب منطقه يعني ايران و تركيه را به سوي خود جذب كند و با كمك آنها جهان عرب را در محاصره قرار دهد، اينك در شرايطي كه اتحاديه عرب و رژيمهاي به اصطلاح ميانه روي عرب عملاً با اسرائيل عليه قضيه فلسطين همدستي مي كنند، ايران و تركيه پرچم حمايت از ملت فلسطين را در دست گرفته اند و اين امر شكست سختي براي اسرائيل و رژيمهاي عرب متحد با اسرائيل است.
 

4. سكوت رژيم هاي عرب در برابر اين جنايت اسرائيل و تصميمات شوراي وزيران اتحاديه عرب مبني بر محول كردن مسأله به شوراي امنيت مورد تمسخر و استهزاء رسانه ها و محافل مردمي قرار گرفته است. همه مي دانندكه شوراي امنيت به دليل فشار امريكا و انگلستان ناتوان تر از آن است كه بتواند براي فلسطين و غزه كاري انجام دهد و لذا بردن مسأله به شوراي امنيت يعني شانه خالي كردن از زير بار هرگونه مسئووليتي و نابود كردن آرمان فلسطين.

به همين دليل در رسانه ها و شبكه هاي ماهواره اي و سايت هاي اجتماعي در اينترنت شاهد انبوهي از برنامه ها و اظهار نظرها و بحث ها عليه رژيم هاي به اصطلاح ميانه روي عرب و تصميمات آنها هستيم و اين رژيم ها در شرايط كنوني در ضعيف ترين موقعيت از نظر مشروعيت مردمي قرار دارند و اين سؤال مرتباً تكرار مي شود كه چگونه است كه مردم در سيدني (استراليا)، سئول (كره جنوبي) و اسلو (نروژ) در حمايت از مردم فلسطين و ساكنان غزه به خيابانها مي ريزند اما در قاهره كه زماني پايتخت جهان عرب بود به مردم مصر چنين حقي داده نمي شود بطوري كه فقط تعداد اندكي از نمازگزاران در مسجد الازهر صرفاً مي توانند پس از نماز در صحن مسجد شعار بدهند و اگر همين شعار دادن ها به خيابان امتداد يابد توسط نيروهاي پليس سركوب مي شود.
 

5.با توجه به حساسيت افكار عمومي جهانيان، انتظار مي رفت دولت امريكا با ديد تازه اي به موضوع حمله اسرائيل به كشتي هاي حامل كمكهاي انساني به نوار غزه بنگرد و آن را محكوم كند. اما امريكا نه فقط اين اقدام اسرائيل را محكوم نكرد بلكه در شوراي امنيت مانع از آن شد كه قطعنامه اي در محكوميت رژيم صهيونيستي صادر شود. همچنين جو بايدن، معاون رئيس جمهوري امريكا در مصاحبه هاي خود به توجيه اقدام اسرائيل پرداخت و آن را دفاع از نفس خواند و تأكيد كرد اسرائيل حق دارد براي حفظ امنيت خود به هر اقدامي متوسل شود.
 

اين موضع امريكا براي تركيه و جهان اسلام و بسياري از كشورهاي اروپايي نااميد كننده بود بويژه در شرايطي كه دولت اوباما اعلام كرده كه قصد بازسازي چهره امريكا در جهان اسلام را دارد و در پي حل مسأله فلسطين براساس طرح دو دولت است. بسياري از تحليل گران معتقدند كه رفتار امريكا در ماجراي حمله اسرائيل به كاروان آزادي و توجيه كشتار افراد صلح جو در آبهاي بين المللي تمامي دستاوردهاي دولت اوباما از دو سخنراني وي در استامبول و قاهره خطاب به ملت هاي مسلمان را نابود كرده است و در اين شرايط با توجه به فضاي پديد آمده در منطقه و ضعف بيسابقه تشكيلات خودگردان محمود عباس احتمال آغاز و پيشرفت مذاكرات غير مستقيم بسيار ضعيف شده است.
 

6. اگر بپذيريم كه هدف اسرائيل در حمله به كاروان آزادي و كشتار در كشتي مرمره ايجاد بازدارندگي براي پايان دادن به اعزام كشتي براي شكستن محاصره نوار غزه بوده است بايد بگوئيم كه اسرائيل در اين هدف شكست خورده است زيرا با وجود اين حمله، كشتي ايرلندي «راشل كوري» تا مرحله بازداشت به راه خود ادامه داد و هم اكنون شخصيتهاي اسلامي و بين المللي در تداركات راه اندازي ده ها كاروان جديد براي شكستن محاصره دريايي نوار غزه هستند.
 

اما به عقيده بسياري از تحليل گران هدف اصلي رژيم صهيونيستي از پاي در آوردن مقاومت مردم فلسطين و به زانو وا داشتن جنبش هاي مقاومت حماس و جهاد اسلامي است تا در نهايت طرح صلح مورد نظر امريكا و اسرائيل را بپذيرند و رژيم صهيونيستي را به رسميت بشناسند.
 

اين هدف به رغم فشارهاي فراوان و سه سال محاصره برآورده نشده و منطقي نيست اينك كه جنبش حماس در اوج محبوبيت و قدرت قرار گرفته است به چنين چيزي تن دهد.
 

نتيجه اينكه ادامه محاصره غزه هيچ هدفي را براي اسرائيل و امريكا بر آورده نمي كند و بهتر بگوييم اينك اين اسرائيل است كه در محاصره نوار غزه قرار گرفته است.

جهت ارجاع دانشگاهی:

محمد علی مهتدی ، "اسرائيل در محاصره غزه"، پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه، 18 خرداد ماه 1389.