گروه مطالعات توسعه محلی در خاورمیانه

تعداد 2223

لزوم نگاه راهبردی به قطر

نویسنده: رضا اختیاری امیری  |   ۴ دی ۱۳۹۷

بحران در روابط عربستان سعودی و قطر از اهمیت فراوانی در معادلات منطقه غرب آسیا برخوردار است. با وجود این که بحران در روابط دو کشور بی سابق نیست، اما به نظر می رسد با توجه به شرایط کنونی ژئوپلتیک منطقه و ماهیت متفاوت بحران، بتوان آن را علیرغم تبعات سلبی، به عنوان یک فرصت برای ایران در نظر گرفت. دستگاه دیپلماسی ایران می تواند با اتخاد یک سیاست فعالانه و راهبردی منافع ملی و امنیت کشور را در زیر سیستم غرب آسیا تامین نماید. 

سهم پایدار و مؤثر گروهها و حرکت‌های غیردولتی در سیاست خارجی ایران

۲۵ آذر ۱۳۹۷

پرسشی که این نشست از سلسله جلسات گروه روندهای فکری را هدایت کرد این بود: چرا ایران از دیرباز [مشخصاً بعد از جنگ جهانی دوم و حکومت محمدرضا پهلوی] تاکنون علایق فراملی داشته، یعنی با گروه‌های غیردولتی نظیر کردهای عراق، شیعیان لبنان و حتی نیروهایی در آن سوی عمان، یمن و سوریه همدلی داشته است؟

گفت‌وگوی تابناک با دکتر کیهان برزگر، استاد روابط بین‌الملل

آیا روسیه خواهان خروج ایران از سوریه است؟

نویسنده: کیهان برزگر  |   ۲۵ آذر ۱۳۹۷

طرح این بحث از سوی امریکا و برخی کشورهای اروپایی مثل فرانسه که برای جلوگیری از یک منازعه دیگر در منطقه باید به توافق هسته ای بهتری با ایران با محوریت مسائل موشکی و تغییر رفتار منطقه‌ای این کشور رسید، در اوضاع کنونی مشروعیت و اعتبار خاصی برای ایران و روسیه ندارد تا بر مبنای آن امتیازی به طرف مخالف بدهند.

جلسه توجیهی هشتمین دوره پژوهشگران مهمان سال تحصیلی 1398-1397

۲۴ آذر ۱۳۹۷

روز پنجشنبه 8 آذر ماه 1397، جلسه توجیهی هشتمین دوره برنامه پژوهشگران مهمان پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه در سال تحصیلی 1398-1397 برگزار شد. این جلسه با حضور تعدادی از اساتید دانشگاه، پژوهشگران مقیم، تعدادی از پژوهشگران مهمان سال تحصیلی دوره قبل و پژوهشگران مهمان دوره جدید تشکیل شد. در این جلسه دکتر کیهان برزگر رئیس پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه ضمن تبریک به پژوهشگران دوره جدید و خوشامدگویی به مهمانان حاضر و تشکر از حضور مدیران گروه های مطالعاتی پژوهشکده در نشست، به تشریح اهداف، اهمیت و عملکردهای برنامه پژوهشگران مهمان در این پژوهشکده در طول سال تحصیلی جدید پرداخت. دکتر سید محمد کاظم سجادپور استاد دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه و رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه به عنوان مهمان ویژه هشتمین دوره برنامه پژوهشگران مهمان قبل از شروع سخنان خود وجود این پژوهشکده را برای پژوهشگران بسیار مغتنم دانست و از دکتر برزگر جهت توجه به این امر تشکر کرد، سپس با طرح مساله چگونگی درک ابعاد عملی سیاست خارجی بحث خود را آغاز کرد.

پیامدهای خروج قطر از اوپک و بازار بین المللی انرژی

نویسنده: مریم پاشنگ  |   ۱۹ آذر ۱۳۹۷

در آستانه نشست 7 دسامبر 2018 کشورهای صادرکننده نفت اوپک، اعلام خروج قطر از این سازمان برای همه شگفتی آفرین بود. سعد الکعبی وزیر انرژی این امیر نشین کوچک اما ثروتمند حاشیه جنوبی خلیج فارس دیروز 3 دسامبر اعلام کرد که کشورش از آول ژانویه سال 2019 پس از 57 سال از اوپک خارج می شود و تمرکز خود را بر روی تجارت گاز معطوف خواهد کرد و در عین حال به کسب و کار نفت هم ادامه خواهد داد . سعد الکعبی ضمن تاکید بر غیر سیاسی بودن تصمیم کشورش برای خروج از اوپک به عربستان تاخت و گفت تجارت نفت توسط سازمانی کنترل می شود که توسط یک کشور مدیریت می شود. این نشان از شکاف عمیق در بین اعضای اوپک و نارضایتی آنها نسبت به اقدامات اخیر عربستان سعودی و همکاری های جهت دار و غیر شفافش با روسیه و بی اعتنایی این کشور به منافع اعضا می باشد که از مهمترین اهداف اساسنامه این سازمان نیز بشمار می رود.

حملۀ تروریستی چابهار و ظهور پدیدۀ دیسراپشن

نویسنده: مسعود رضائی  |   ۱۹ آذر ۱۳۹۷

پیش از این بر این نظر بودم که دستورالعمل خاص شی جین‌پینگ رئیس جمهور چین در پرتو پیش‌روی به غرب، برای سال‌های آتی، ابعاد منفی متعددی را متوجه منافع اقتصادی و امنیتی کشور خواهد نمود؛ اما حادثه تروریستیِ چابهار نشان داد که این مهم را باید از هم‌اکنون جدی و زایمانی زودرس در نظر گرفت. بلافاصله پس از حمله تروریستی 15 آذر در چابهار، جواد ظریف در واکنش به این اتفاق، در شبکه اجتماعی توئیتر با پیامی تند و هشدارآمیز، تلویحاً آمریکا، کشورهای عرب منطقه و مشخصاً امارات متحده عربی را مسئول این جنایت قلمداد نمود و اظهار داشت: «...در سال ۲۰۱۰ سرویس‌های امنیتی ما افراط‌گرایانی را که از امارات می‌آمدند، ردیابی و بازداشت کردند و ...». اما واقعیت مارجرا چیست و چطور می‌توان این حادثه را تحلیل کرد. آیا نقش آمریکا، عربستان سعودی و امارات در این جنایت پررنگ است یا این حادثه را می‌توان در پیوند با تحولات و رقابت‌های استراتژیک میان هند و پاکستان و چین و آمریکا هم به بحث گذاشت؟

انتشار مقاله دکتر کیهان برزگر، رئیس پژوهشکده در گلوبال بریف

امكان «توافق بزرگ» بین ایران و آمریكا پس از خروج از برجام

نویسنده: کیهان برزگر  |   ۲۹ آبان ۱۳۹۷

ایران یك سیاست مقاومتی به منظور دفع تهدیدات اعمالی آمریكا با تمركز بر راهبرد «نگاه به درون» را در پیش گرفت تا از این طریق ظرفیت و قوت اقتصاد ملی خود را تقویت كرده و همزمان با بهره‌برداری از موقعیت برتر ژئوپلتیك خود در مدیریت بحران‌های منطقه‌ای به ایفای نقش سیاسی خود بپردازد.

مخاطرات سند راهبرد ضد تروریسم آمریکا

نویسنده: حسین مفیدی احمدی  |   ۲۰ آبان ۱۳۹۷

قرار گرفتن ایران در مرکز تصویر تروریسم بین‌الملل چه به عنوان یک واقعیت در نگاه مقامات آمریکا در نظر گرفته شود و چه به عنوان یک اَبَر واقعیت برساخته، واجد مخاطرات امنیتی گسترده‌ای برای ایران خواهد بود.

گفت‌وگوی عصر اندیشه با دکتر کیهان برزگر، استاد روابط بین‌الملل

عصر ائتلاف‌ها گذشته است

نویسنده: کیهان برزگر  |   ۷ آبان ۱۳۹۷

ما باید رویکرد ائتلاف‌محور و تکیه کامل بر دیگران، اعم از غرب یا شرق را در اندیشه‌های تئوریک و سیاست‌گذاری خود کنار بگذاریم و روی پای خود بایستیم. یعنی ما باید سایز قدرت ملی خود را تقویت نموده و آسیب‌پذیری‌مان را از درون کم کنیم.


لیست نویسنده ها