اهمیت سفر اخیر کوفی عنان به تهران
در 9 ژوئن 2012 کوفی عنان دبیر کل سابق سازمان ملل متحد برای دومین بار پس از تعیین به عنوان نماینده سازمان ملل و اتحادیه عرب در امور سوریه به تهران سفر کرده و با مقامات ایرانی یعنی وزیر امور خارجه و رئیس شورای عالی امنیت ملی پیرامون مسائل سوریه به تبادل نظر پرداخت. دلیل این امر را باید در اعتراف جامعه بین المللی به اهمیت نقش تهران در حل بحران سوریه جستجو کرد.
کوفی عنان از زماني كه به عنوان نماينده ويژه سازمان ملل پيگير حل وفصل درگير‌ي هاي سوريه شده است، بارها بر ضرورت حضور و ايفاي نقش ايران در حل بحران اين كشور تأكيد كرده است. آخرين مورد آن به اظهارات وی در آستانه اجلاس موسوم به "دوستان سوريه" در 6 ژوئن 2012 در پاریس كه با حضور كشورهاي مختلفي متشكل از موافقان و مخالفان دولت اسد تشكيل شد و با اعمال نظر غرب، ايران جزو مدعوين آن نشست نبود، باز می گردد. كوفي عنان ضمن تأكيد بر اين كه بايد تهران نيز در نشست پاريس حضور مي‌يافت، مطرح كرد نتايج اين اجلاس را به اطلاع مقامات ايران خواهد رساند.
در واقع هر ناظر مستقل و بی طرفی می داند که تحولات منطقه خاورمیانه وبه ویژه شرق مدیترانه (شام سابق، سوریه و لبنان کنونی) را نمی توان بدون نقش وتأثیر ایران حتی فرض نمود. یک سال تمام پیروی غرب از سیاست یک جانبه گرایی، کمک های پیدا و پنهان نظامی دولت های نزدیک به غرب، از ترکیه گرفته تا عربستان و قطر وحمایت های سیاسی از مخالفان هم نتوانسته است شرایط را جهت تأمین منافع غرب درسوریه فراهم کند. چرا که منطق بازی سیاست در این منطقه بحرانی و حساس از سوی غرب نادیده گرفته شده است.
اینکه کوفی عنان با درک قدرت و نفوذ ایران برای پایان دادن به این بحران، موافقت و همکاری ایران را لازم می داند و با سفر به کشورمان خواستار پشتیبانی، حضور و مشارکت ایران در ترتیبات مربوط به سوریه شده است می تواند اعترافی دیر هنگام به لزوم جلب نظر ایران در مورد ترتیبات منطقه ای تلقی شود که البته همچنان با عدم تمایل و کارشکنی غربی ها همراه است.
همین یکسو نگری ها و کارشکنی ها بود که طرح قبلي عنان را با شكست مواجه کرد. طرح قبلی عنان شامل پايان دادن به درگيري‌ها از سوي دولت و مخالفان، برقراري آتش‌بس روزانه و فراهم كردن زمينه كمك‌رساني هاي بشر دوستانه، آزادي زندانيان سياسي، آزادي رسانه ها، به رسميت شناختن حق برگزاري تظاهرات مسالمت‌آميز و برگزاري مذاكرات بين دولت و مخالفان و انتقال مسالمت‌آميز قدرت بود. اين طرح در همان ابتداي راه يعني متوقف شدن درگيري‌هاي نظامي توسط دولت سوريه و مخالفان شكست خورد و حالا كشورهايي كه مخالف ادامه زمامداري بشار اسد هستند، از طرح هايي نظير بركناري رئيس‌جمهور سوريه و واگذاري قدرت توسط وي سخن مي‌گويند.
البته عنان به خوبی می داند که مطرح سازی تقاضای متقاعدکردن اسد برای ترک قدرت، با مخالفت شدید تهران روبه رو خواهد شد. بنابراین او درشرایط کنونی باید بیش از هر چیز به فکر کاستن یا پایان دادن به کشتارها در سوریه باشد. مطمئناً تأثیر و نفوذ معنوی ایران در سوریه به اندازه ای است که بتواند ازآن استفاده کرده و واکنش های ارتش سوریه را در مقابل مخالفان ملایم کند. اما مشکل اینجا است که منافع بسیاری از قدرت های منطقه‌ای و بین المللی در صورت تداوم درگیری ها و افزایش خونریزی ها تأمین خواهد شد.
بنابراین اگر عنان می خواهد به سفرهای مداومش به پایتخت های غربی وکشورهای منطقه پایان دهد و مأموریت خود را با موفقیت به پایان رساند پیش از هر چیزباید راه های کمک رسانی به مخالفین سوری را قطع کند. از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران نیز باید فرصت پیش آمده را مغتنم شمرده و از آن در راه تأمین منافع ملی کشوراستفاده کند.
برجسته نمايي نقش ايران در ادبيات سياسي کوفي عنان همان قدرکه جايگاه ايران را نشان مي دهد مي تواند زمينه سازي براي تحت فشارقرار دادن ايران در مراحل بعدي از طريق آماده سازي افکار عمومي باشد. در این راستا موضع جمهوری اسلامی ایران که مبتنی است بر احترام به حق برخورداری مردم سوریه از حقوق اساسی خود، تأکید بر اصلاحات در حال اجرای رئیس جمهور بشار اسد و ممانعت از دخالت خارجی در امور داخلی سوریه است می تواند بسیار اثر گذار باشد.
تصمیم گیران سیاست خارجی جمهوری اسلامی باید ضمن رعایت سه اصل "عزت"،"حکمت" و "مصلحت" به جهانیان اثبات کنند که با وجود قدرت ونفوذی که در منطقه دارند، در پیروی از قانون اساسی کشور و اصول اساسی انقلاب،از حق تعیین سرنوشت مردم سوریه حمایت می کنند و بی اخلاقی، کشتار و جنایت رااز طرف هر کس که باشد محکوم می دانند. در وضعیت نابسامان فعلی خاورمیانه تنهااتخاذ یک راهبرد هوشمندانه و مبتنی بر آرمان های انقلاب اسلامی است که می تواندضمن تأمین منافع ملی کشور، قدرت و جایگاه منطقه ای ایران را تثبیت نموده و افزایش دهد.