نزديكي ايران و شرق؛‌ اشتباه استراتژيك غرب

دكتر كيهان  برزگر در ارتباط با نزديك تر شدن ايران به چين و روسيه در روند تعاملات هسته اي با غرب،  آن را ناشي از اشتباه استراتژیک غرب دانست كه مرحله به مرحله ایران را به سمت روسیه و چین سوق می دهد. 

وي در اين باره افزود: تمرکز در نگاه به شرق، مختص ايران نیست. البته  ما به طور سنتی نوعی  حساسیت به حرکت به سوی شرق در درون جامعه داریم. اما باید توجه داشته باشیم که دنیا دارد به سمت اقیانوس هند و آسیا یعنی هند و چین و شرق  شیفت می کند. بهرحال روسیه و چین بازیگران بسیار تاثیر گذار در برنامه هسته ای ایران هستند و باید از نقش های آنها البته با نگاه واقع بینانه استفاده شود. اما بنظرم خوب است  که ایران همزمان طرح های مستقل  و ابتکارات خود را در روند پیشبرد مذاکرات داشته باشد. مثلا ایران می تواند  طرح گام به گام خودش را با غرب داشته باشد.

این کارشناس همچنين درباره تاثيرگذاري تحريم هاي غرب بر ايران و اينكه آيا ايران مي تواند با عبور از فشارهاي ناشي از اين تهديدات، قاطعانه در مذاكرات آتي با 1+5 حضور داشته باشد گفت: بنظرم غربی ها همچنان فشارهای خود را افزایش می دهند چون امیدوارند که این تحریم ها بالاخره جواب دهد و آنها می گویند که ایران نشان می دهد که این تحریمها اثرگذار نیست. اما تحریم ها در نهایت منجر به تغییر سیاست های هسته ای ایران نخواهد شد و من مطمئنم که ایران چند سالی می تواند خیلی راحت در برابر تحریم ها و اثرات آن مقاومت کند. نگرانی اصلی اروپایی ها هم همین است. برای اینکه اتحادیه اروپا نمی تواند این همه مدت صبر کند و همه منافع اقتصادی و استراتژیک خود را از دست بدهد با این امید که دیدگاه امریکایی می تواند موفق شود و ایران را در چند سال آینده مجبور به عقب نشینی کند. اتحادیه اروپا یک اشتباه استراتژیک کرده که تخم مرغهایش را در سبد آمریکا گذاشته است. آمریکایی ها در طول سالهای گذشته تعاملات اقتصادی استراتژیک و چندانی با ایران نداشته اند پس چیزی را از دست نمی دهند. 

وی با بیان اینکه این مساله برای اروپا متفاوت است گفت: اما مساله برای اتحادیه اروپا، چین و روسیه متفاوت است. من امیدوارم که اتحادیه اروپا بتواند از نقش و نفوذ خود در مذاکرات آینده استفاده کند تا با اثرگذاری بر دیدگاه امریکا، مذاکرات هسته ای را در قالب برد- برد پیش ببرد ولی اگر با همین شرایط کنونی پیش بروند نمی توان چشم انداز خوبی را برای مذاکرات ترسیم کرد.

برزگر ادامه داد:  شواهد حاکی از نزدیک شدن دو طرف به دیدگاههای واقع گرایانه است و البته این هم اشتباه است که ایران را در گوشه ای و دائما بر آن فشار وارد کنند. چرا که در این صورت ایران دنبال حرکتهایی از جمله سرعت بخشیدن به فعالیت های هسته ای خود می گردد تا خودش را به آن برابری سیاسی در مذاکرات برساند.

وی افزود: امروز دیدگاهی در غرب تقویت شده  که می گوید اتحادیه اروپا و آمریکا یک فرصت تاریخی را با نپذیرفتن "بیانیه تهران" از دست دادند. الان می بینیم که ایران چند قدمی از ان زمان جلوتر است و همین باعث شده که بعضی از دیدگاهها در غرب معتقدند که  اگر مذاکرات سازنده و رو به جلو شکل نگیرد ایران در برنامه های هسته ای خود باز هم پیشروی خواهد کرد که در آن صورت خواسته های آن بیشتر می شود و به همان اندازه مذاکره کردن با آن بر مبنای واقعیت های جدید دشوارتر خواهد بود. 

دكتر برزگر همچنين با توجه اينكه رسانه هاي غربي،‌مشاركت گسترده مردم در انتخابات مجلس شوراي اسلامي ايران را به مثابه راي مثبت به مواضع هسته اي ايران دانستند ، تصریح کرد: تقویت انسجام داخلی همیشه برای مذاکرات در صحنه سیاست خارجی یک کشور خوب است. من فکر میکنم که باراک اوباما قبل از انتخابات 2009 ریاست جمهوری در ایران، تصمیم جدی خود را گرفته بود که با ایران وارد مذاکرات جدی هسته ای شود ولی خب متاسفانه یک وقایعی پس از انتخابات اتفاق افتاد و این باعث شد که غربی ها به این نتیجه رسیدند که حالا که شکافهای داخلی وجود دارد ما با هزینه های کمتری می توانیم برنامه های هسته ای ایران را مهار و مدیریت کنیم. 

وی با تاکید بر انسجام داخلی افزود: بنابراین هر چقدر که انسجام داخلی بیشتر باشد یک موضوع استراتژیک مثل برنامه هسته ای ایران بهتر می تواند در مذاکرات تقویت شود. حتی می تواند شروعی برای مذاکرات و گفتگوهای استراتزیک برای حل بسیاری از معضلات دیگر فیمابین باشد. من همیشه گفته ام که برنامه هسته ای ایران و در محور آن غنی سازی اورانیوم در خاک ایران تنها موضوعی است که قابلیت هدایت دو طرف به گفتگوی استراتژیک را دارد چون اجماع نسبی در سطح نخبگان در مورد آن وجود دارد.

منبع: شفاف